معامله با الگوی سر و شانه

• قرار دادن حد ضرر بالای شانه سمت راست منطقی است، چرا که در آن ناحیه روند حرکت قیمت از صعودی به نزولی تغییر کرده است. توجه داشته باشید که قله شانه سمت راست از قله سر الگو پایین‌تر است، بنابراین شکسته شدن سقف شانه سمت راست احتمال پایینی دارد، مگر اینکه روند صعودی مجددا ادامه پیدا کند.
• در تعیین حد سود به روشی که در بالا توضیح داده شد، فرض بر این است که افرادی که به اشتباه دارایی یا جفت‌ارز مورد معامله را در زمان نامناسب خریداری کرده‌اند، مجبور خواهند شد تا از معاملات خود خارج شوند و لذا در نتیجه این اقدام آن‌ها، قیمت به اندازه حرکت صعودی شانه الگو، کاهش پیدا می‌کند.
• خط گردن سطحی از قیمت را نشان می‌دهد که بسیاری از معامله‌گران در آن درد و رنج ناشی از ضرر مالی را احساس می‌کنند و مجبور خواهند شد از معاملات خود خارج شوند، لذا در نتیجه این اقدام آن‌ها قیمت به سمت پایین و هدف تعیین شده حرکت می‌کند.
• حجم معاملات را نیز می‌توان زیر نظر گرفت. برای مثال، در طول الگوی سر و شانه معکوس، انتظار داریم با شکست خط گردن حجم معاملات خرید افزایش یابد. این حرکت قیمت، افزایش تمایل معامله‌گران به خرید را نشان می‌دهد.

الگوی قیمتی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

ما در پارسیان بورس و در مقالات قبلی هفت الگوی کلاسیک در بازارهای سرمایه را معرفی کرده ایم. الگوی سر و شانه به دلیل استفاده زیاد کاربران از آن‌ها از اعتبار بالایی برخوردار هستند، این الگوها در بازار سرمایه به‌راحتی قابل‌تشخیص هستند. ولی لازمه آن شناخت درست و صحیح الگوها است.همچنین این الگوها در تایم فریم‌های(دوره‌های زمانی) مختلفی تشکیل می‌شوند. از بسیاری جهات، الگوهای قیمتی را می‌توان نوع پیچیده‌تری از خطوط روند به شمار آورد. مهم است که قبل از ادامه مبحث الگوهای قیمتی، ابتدا مفاهیمی مانند حمایت و مقاومت، خطوط روند و سایر مفاهیم ابتدایی تحلیل تکنیکال را یاد بگیرید. برای یادگیری مباحث یاد شده می توانید مقالات قبلی آموزش تحلیل تکنیکال که توسط آکادمی پارسیان بورس تهیه و گردآوری شده است را مطالعه کنید :

نکته مهم: یکی از بهترین شیوه‌های تحلیل تکنیکال که تحلیل‌های درستی ارائه می‌دهد و استفاده از آن توسط تمام تحلیل‌گران حرفه‌ای پیشنهاد می‌شود، پرایس اکشن است. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم بعد از یادگیری تحلیل تکنیکال کلاسیک، با شرکت در دوره آموزش صفر تا صد پرایس اکشن، این سبک معامله‌گری را یاد بگیرید.

الگوی سرشانه

این الگو یکی از الگوهای برگشتی کلاسیک به‌حساب می‌آید، هنگامی‌که نمادی در مسیر صعودی قرار دارد، اگر این الگو تشکیل شود،‌ تغییر مسیر داده و به سمت پایین حرکت می‌کند (الگوی سر و شانه سقف) حالت برعکس آن به این صورت است که سهم در یک‌روند نزولی قرار دارد و سپس الگوی برگشتی سرشانه تشکیل می‌شود و روند نزولی تغییر مسیر داده و به سمت بالا بر‌می‌گردد (الگوی سر و شانه سقف) ، برای تشکیل این الگو شرایطی وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.

الگوی سر و شانه سقف

همانطور که از نام آن مشخص است، الگوی سر و شانه سقف از یک شانه چپ، یک سر، یک شانه راست و یک خط گردن تشکیل می‌گردد. سایر فاکتورهای دخیل در الگو شامل حجم معاملات، شکست خطوط، هدف قیمتی و تغییر نقش حمایت به مقاومت هستند. در ادامه به هر بخش بطور جداگانه می‌پردازیم.

شناسایی الگوی سر و شانه سقف

• روند قبلی : قبل از تشکیل یک الگوی معتبر سر و شانه سقف، وجود یک روند صعودی لازم است. به عبارت دیگر اگر روند صعودی وجود نداشته باشد، عملا نباید به دنبال تشخیص الگوی سر و شانه سقف بود. (هر الگوی بازگشتی دیگر نیز چنین است و می‌بایست قبل از آن یک روند تشکیل شده باشد، وجود الگویی بازگشتی بدون وجود روند بی‌معناست)
• شانه چپ: روند صعودی است و شانه چپ در بالاترین نقطه‌ روند تشکیل می‌شود. بعد از تشکیل این سقف، یک نزول رخ می‌دهد تا شانه چپ کاملا شکل بگیرد. کف تشکیل شده پس از شانه چپ معمولا بالای خط روند صعودی است و چنین به نظر می‌رسد که روند صعودی ادامه دارد.
• سر : از کف شانه چپ افزایش قیمت شروع می‌شود، از قله قبلی نیز عبور می‌کند و سر را تشکیل می‌دهد. بعد از این سقف، کف دوم نیز شکل می‌گیرد که نقطه دوم خط گردن است. این کف معمولا خط روند را می‌شکند و اخطار پایان روند را صادر می‌گردد.
• شانه راست: بعد از تشکیل نقطه دوم خط گردن، قیمت مجددا به سمت بالا حرکت می‌کند ولی نمی‌تواند به سقف قبلی برسد و کمی پایین‌تر (نزدیک به سقف شانه چپ) قله دیگری شکل می‌دهد که در این الگو به شانه راست معروف است.
• خط گردن: خط گردن از وصل کردن دو نقطه پایینی ۱ و ۲ شکل می‌گیرد. نقطه ۱ نشانگر نقطه پایین شانه چپ و آغازگر سر، و نقطه ۲ نیز نشان‌دهنده پایان سر و شروع شانه راست است.
• حجم معاملات : در حین تشکیل الگوی سروشانه سقف، حجم معاملات نقش مهمی در تایید این الگو بازی می‌کنند. حجم معاملات را می‌توان از طریق یک اندیکاتور (مثلا Chaikin Money Flow یا OBV) یا به سادگی با بررسی سطوح حجم بررسی نمود. در حالت ایده‌آل ( و نه همیشه ) حجم معاملات در طول تشکیل شانه چپ باید بیشتر از زمانی باشد که “سر” تشکیل می‌شود. کاهش حجم در زمان تشکیل سر که به عنوان یک سقف جدید است، یک اخطار برای شکست روند به شمار می‌روند. اخطار بعدی زمانی صادر می‌شود که حجم معاملات در زمان کاهش قیمت از “سر” افزایش می‌یابد.

هدف و شکست الگوی سر و شانه

• شکست خط گردن : تا زمانی که حمایت خط گردن شکسته نشده است، الگوی سر و شانه سقف هنوز کاملا نشده و روند نیز به نزولی تبدیل نشده است. در حالت ایده‌آل شکست خط گردن باید بصورتی قاطعانه (با حجمی زیاد) رخ دهد.
• تبدیل حمایت به مقاومت : وقتی حمایت شکسته می‌شود، معمولا به خط مقاومت تبدیل می‌گردد. گاهی اوقات قیمت به حمایت شکسته شده بر می‌گردد (پولبک می‌زند) و یک شانس فروش به معامله‌گران می‌دهد تا از بازار خارج شوند.
• هدف قیمت :پس از شکست حمایت خط گردن، میزان کاهش قیمت از طریق محاسبه فاصله بین خط گردن و سقف سر بدست می‌آید. این فاصله از زیر خط گردن تا پایین محاسبه می‌شود تا هدف قیمت مشخص گردد. هر هدف قیمتی را می‌بایست یک قیمت تخمین‌زده شده دانست و باید موارد دیگر را نیز برای تشخیص تارگت در نظر داشت. سایر فاکتورهای دخیل در هدف قیمتی را می‌توان شامل سطح حمایت قبلی، فیبوناچی اصلاحی و میانگین متحرک بلندمدت دانست.

نکات مهم در الگوی سر و شانه سقف

• ترجیح این است که دو شانه بصورت متقارن باشند و نزول قیمت از شانه راست، شکست خط گردن را در پی داشته باشد
• بسته به رابطه بین دو نقطه پایین، خط گردن می‌تواند شیب نزولی یا صعودی داشته باشد یا اینکه کاملا افقی شود. شیب خط گردن روی درجه نزولی بودن الگوی سر و شانه سقف اثر می‌گذارد؛ یک خط گردن با شیب نزولی، نشان‌دهنده الگویی نزولی‌تر است.
• گاهی اوقات بیش از ۲ نقطه پایین را می‌توان در خط گردن رسم شده مشاهده کرد.
• همچنین تایید دیگر این الگو زمانی است که افزایش حجم معاملات را در زمان کاهش قیمت از سقف شانه سمت راست، شاهد باشیم.
• الگوی سر و شانه سقف یکی از متداول‌ترین الگوهای بازگشتی است که شکل می‌گیرند. مهم است که به یاد داشته باشید این الگو بعد از یک روند صعودی تشکیل می‌شود و اگر الگو تایید شود یک نزول بزرگ در انتظار قیمت خواهد بود.

الگوی سر و شانه کف

الگوی سر و معامله با الگوی سر و شانه معامله با الگوی سر و شانه شانه کف با الگوی سروشانه سقف شباهت‌های زیادی دارد اما این الگو برای معتبر بودن، به مقدار زیادی روی حجم معاملات وابسته است. به عنوان یک الگوی بزرگ بازگشتی، سر و شانه کف بعد از یک روند نزولی شکل می‌گیرد و باعث تغییر روند به صعودی می‌شود. الگو شامل سه کف یا دره است و دره وسطی (سر) عمیق‌ترین دره و دو دره کناری آن که به عنوان دره (شانه) سمت راست و شانه سمت چپ نامیده می‌شوند عمق کمتری دارند.
در حالت ایده‌آل دو شانه یا دو دره در این الگو در ارتقاع و عرض یکسان هستند. با اتصال برخوردهایی که به عنوان سطح یا محدوده مقاومت‌اند خط گردن شکل می‌گیرد.

حرکات قیمت در الگوهای سر و شانه سقف و سر و شانه کف تقریبا شبیه هم ولی بالعکس هستند. نقش قیمت در الگوی سر و شانه کف، تفاوت این دو الگوست. گرچه افزایش حجم در زمان شکست خط گردن در “الگوی سر و شانه سقف” نشانه‌ای قوی برای تایید الگوست ولی در الگوی سر و شانه کف، این مورد برای تایید الگو کاملا لازم و حیاتی است.

شناسایی الگوی سر و شانه کف

در ادامه به بخش‌های مختلف الگوی سر و شانه کف بطور جداگانه می‌پردازیم و سپس در یک مثال این الگو را نشان می‌دهیم.

• روند قبلی : مانند همه روندهای بازگشتی، برای بودن یک الگوی سر و شانه کف، ابتدا باید روندی نزولی وجود داشته باشد. بدون یک روند نزولی قبلی، نباید انتظار تشکیل یک الگوی معتبر سر و شانه کف را داشت.
• شانه چپ : در حین روند نزولی، شانه سمت چپ یک دره شکل می‌دهد که یک کف پایین در روند محسوب می‌شود و به نظر می‌رسد روند نزولی بدون مشکل در حال ادامه است. بعد از تشکیل این دره، یک افزایش قیمت، شانه چپ را کامل می‌کند.
• سر : از نقطه بالایی و مقاومت شانه چپ، یک نزول رخ می‌دهد و تا پایین‌تر از کف قبلی نیز ادامه می‌یابد؛ این نقطه پایین‌ترین نقطه الگو و به عنوان سر وارونه‌ی الگو است. بعد از تشکیل این کف، یک افزایش قیمت متعاقبا نقطه دوم خط گردن را شکل می‌دهد و سر کامل می‌شود. در اینجا گاهی اوقات خط روند نزولی شکسته می‌شود و ادامه‌دار بودن روند نزولی زیر سوال می‌رود.
• شانه راست : قیمت از نقطه‌ بالایی سر (خط گردن) شروع به نزول و تشکیل شانه راست می‌کند. این کف همیشه بالاتر از کفی است که سر تشکیل داده و معمولا با کف شانه چپ در خطی افقی قرار می‌گیرد. گرچه ترجیح این است که خط گردن افقی باشد، گاهی شانه‌ها می‌توانند پایین‌تر، بالاتر یا پهن‌تر و نازک‌تر باشند. پس از اینکه قیمت از کف شانه راست حرکت کرده و خط گردن (مقاومت) را به سمت بالا قطع می‌کند، الگوی سروشانه کف تکمیل می‌گردد.
• خط گردن : این خط از وصل کردن دو نقطه‌ی ۱ و ۲ بالای این الگو نشان مشخص می‌شود. نقطه ۱ در واقع انتهای شانه چپ و شروع سر، و نقطه ۲ پایان سر و شروع شانه راست است. بسته به رابطه بین این ۲ نقطه بالایی، خط گردن می‌تواند افقی یا دارای شیب نزولی و یا صعودی باشد. شیب خط گردن، مشخص کننده میزان صعودی بودن الگوست: یک خط گردن با شیب صعودی، الگوی صعودی قوی‌تری نسبت به خط گردن صاف یا نزولی است.
• حجم معاملات : در الگوی سر و شانه کف، حجم معاملات نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. بدون وجود حجم مناسب، به شکست خطوط همواره با تردید نگاه می‌شود. حجم می‌تواند توسط اندیکاتورهایی مانند OBV و یا Chaikin Money Flow یا با مشاهده سطوح حجم مورد بررسی قرار گیرد.

هدف و شکست الگوی سر و شانه

• شکست خط گردن : الگوی سروشانه کف تا زمانی که خط گردن شکسته نشود و روند نزولی کاملا نقض نشود تایید نمی‌شود. همانطور که گفته شد، زمانی الگو مورد تایید است که مقاومت خط گردن همراه با حجم بالای معاملات شکسته شود.
• تبدیل مقاومت به حمایت : پس از اینکه مقاومت خط گردن شکسته شد، اغلب اوقات به حمایت تبدیل می‌شود و گاهی قیمت یک پولبک به خط گردن می‌زند، در این هنگام یک فرصت خرید دیگر فراهم شده است و می‌توان از آن استفاده کرد.
• هدف قیمتی : بعد از شکست خط گردن که به عنوان مقاومت عمل می‌کند، هدف قیمتی آینده معادل فاصله بین کف سر و خط گردن خواهد بود. این فاصله از خط گردن شکسته شده به سمت بالا به قیمت اضافه می‌شود و هدف قیمتی بدست می‌آید.

نکات مهم در الگوی سر و شانه کف

• حجم معاملات در زمان تشکیل نصف اول الگو از اهمیت کمتری نسبت به نصف دوم برخوردار است. در زمان افت قیمت برای تشکیل شانه چپ، حجم معاملات و همچنین فشار فروش معمولا زیاد است. فشار فروش حتی می‌تواند زمانی که قیمت در حال نزول است تا کف سر را تشکیل دهد بسیار زیاد باشد. بعد از کف سر، الگوهای بعدی حجم باید مشاهده شود تا افزایش حجم آتی در آینده را مشاهده کرد.
• بعد از کف سر، می‌بایست شاهد افزایش در حجم معاملات باشید. بعد از اینکه نقطه دوم خط گردن تشکیل شد، خط نزولی تشکیل دهنده شانه راست، می‌بایست با حجم کم همراه باشد.
• در پولبک که به خط گردن زده می‌شود، اندیکاتورهایی مانند CMF و OBV باید قدرتمند باقی بمانند.
• مهمترین لحظه برای حجم معاملات زمانی است که قیمت از کف شانه راست به سمت خط گردن حرکت می‌کند تا آنرا بشکند.
• برای یک شکست معتبر لازم است قیمت در حین حرکت به سمت خط گردن با حجم زیاد بوده و شکست خط با قدرت صورت بگیرد.

سروشانه‌های کف مانند سروشانه سقف از الگوهایی هستند که در بازار به تعداد زیاد دیده می‌شوند.

در نظر داشته باشید که فقط بعد از یک روند نزولی این الگو شکل می‌گیرد و وقتی تکمیل شود یک تغییر بزرگ در روند در پی دارد.

“گاهی ممکن است بنا به دلایلی همچون حمایت‌های پیشین و سایر حمایت‌ها یا مقاومت‌ها هدف قیمتی الگو شما تکمیل نشود”

این الگو زمانی که بتواند از خط گردن با حجم معاملات بالا یا گپ معاملاتی یا به همراه یک کندل تو خالی این خط را رد کند و بتواند سه روز معاملاتی بالای آن معامله کند، به‌منزله شکست خط گردن تلقی خواهد شد.

ولی این الگو در این سهم هیچ‌گاه محقق نشده، چراکه خط گردن با شرایطی که توضیح داده شد، شکسته نشده است! ( به دو عکس زیر دقت کنید )

سؤال: آیا در نمودار زیر ما یک الگوی سرشانه صعودی می‌بینیم؟

با توجه به شکل بالا دو نکته حائز اهمیت است، ابتدا اینکه روند قبل از الگو نزولی است، ولی بسیار کوچک‌تر از خود الگو است، نکته دوم این است که خط گردن‌شکسته نشده است

چگونه با الگوی سر و شانه ترید کنیم؟

این الگو در تمامی تایم‌فریم‌ها ظاهر می‌شود، به همین خاطر تمام معامله‌گران و سرمایه‎‌گذاران می‌توانند از آن استفاده کنند. از آنجاییکه شکل این الگو بگونه‌ای است که در آن سطوح مهم مقاومتی به راحتی قابل تشخیص هستند، لذا تعیین نقطه ورود به معامله و حدود سود و ضرر به سادگی قابل اجرا است.

الگوی سر و شانه

در ابتدا به الگوی سر و شانه و سپس به الگوی سر و شانه معکوس می‌پردازیم.

شکل الگوی سر و شانه به صورت زیر است:

• شانه سمت چپ: قیمت افزایش و سپس کاهش می‌یابد و یک قله ایجاد می‌کند.
• سر: قیمت مجدداً افزایش می‌یابد و یک قله بالاتر از قله قبلی ایجاد می‌کند.
• شانه سمت راست: قیمت یکبار دیگر کاهش می‌یابد و سپس افزایش پیدا می‌کند و قله دیگری ایجاد می‌کند. این قله پایین‌تر از قله سر شکل می‌گیرد.

الگوی سر و شانه به ندرت به این صورت ایده‌آل شکل می‌گیرد، یعنی معمولا ممکن است نویزهایی بین سر و شانه‌ها وجود داشته باشد.

الگوی سر و شانه معکوس

شکل الگوی سر و شانه معکوس به صورت زیر است:

• شانه سمت چپ: قیمت کاهش و سپس افزایش می‌یابد و یک دره ایجاد می‌کند.
• سر: قیمت مجدداً کاهش می‌یابد و یک دره پایین‌تر از دره قبلی ایجاد می‌کند.
• شانه سمت راست: قیمت یکبار دیگر افزایش می‌یابد و سپس کاهش پیدا می‌کند و دره دیگری ایجاد می‌کند.

مجدداً یادآوری می‌کنم که الگوی سر و شانه به ندرت به این صورت ایده‌آل شکل می‌گیرد و معمولا ممکن است نویزهایی بین سر و شانه‌ها وجود داشته باشد.

خط گردن

خط گردن یک سطح مقاومتی یا حمایتی است که معامله‌گران از آن به عنوان یک ناحیه مهم برای ثبت سفارشات خود استفاده می‌کنند. برای تعیین خط گردن، ابتدا بایستی موقعیت شانه سمت چپ، سر و شانه سمت راست را مشخص کنید. در یک الگوی سر و شانه استاندارد، کف ایجاد شده بعد از شانه سمت چپ را به کف ایجاد شده پس از قسمت سر الگو وصل می‌کنیم. خط واصل این دو کف، خط گردن الگو را تشکیل می‌دهد که در تصاویر بالا با خط آبی رنگ رسم شده است. برای رسم خط گردن در الگوی سر و شانه معکوس، سقف ایجاد شده پس از شانه سمت چپ را به سقف ایجاد شده پس از قسمت سر الگو وصل می‌کنیم.خط واصل این دو سقف، خط گردن الگو را تشکیل می‌دهد. در قسمت بعدی در مورد اهمیت خط گردن صحبت می‌کنیم.

چگونه با استفاده از الگوی سر و شانه معامله کنیم؟

در وهله اول معامله‌گران باید صبر کنند تا الگو تکمیل شود. به این دلیل که شاید اصلا الگو شکل نگیرد یا در آینده کامل نشود. الگوی نیمه کامل یا نزدیک به کامل را فقط باید مشاهده کنید و تا زمانی که خط گردن شکسته نشده، هیچ معامله‌ای انجام ندهید.

در الگوی سر و شانه، صبر می‌کنیم تا قیمت پس از ایجاد قله شانه سمت راست، خط گردن را شکسته و به زیر آن حرکت کند. برای الگوی سر و شانه معکوس، صبر کنیم پس از شکل‌گیری شانه سمت راست، قیمت خط گردن را شکسته و به بالای آن حرکت کند.

حالا با تکمیل شدن الگو می‌توانیم برای ورود به معامله اقدام کنیم. پیش از هر چیز برای معامله برنامه‌ریزی کنید، یعنی نقطه ورود، حدود سود و ضرر و هر متغیر دیگری که می‌تواند در حد ضرر و هدف معامله تغییری ایجاد کند را مشخصاً برای خود بنویسید.

معمولا متداول است که پس از شکست خط روند به معامله ورود می‌کنند. روش دیگری هم برای ورود به معامله وجود دارد که برای آن باید قدری بیشتر صبور باشید و البته ممکن است کلاً فرصت معاملاتی را از دست بدهید. در این روش باید صبر کنید قیمت پس از شکست خط گردن به آن برگردد (پولبک کند). این روش محتاطانه‌تر است و می‌توانیم ببینیم که آیا برگشت قیمت متوقف می‌شود و به حرکت خود در جهت شکست خط گردن ادامه می‌دهد یا خیر. اما از طرفی ممکن است قیمت بدون برگشت به سمت خط گردن به حرکت خود ادامه دهد و در نتیجه فرصت ورود به معامله از دست برود. هر دوی این روش‌ها در تصویر زیر نشان داده شده‌اند.

تعیین حد ضرر

در الگوی سر و شانه پس از شکسته شدن خط گردن، حد ضرر معامله بالای شانه سمت راست قرار داده می‌شود. بعضاً ممکن است حد ضرر را بالای قسمت سر الگو هم قرار دهند، اما این اندازه حد ضرر ریسک بالایی دارد و لذا نسبت سود به ضرر معامله را خیلی کاهش می‌دهد. درالگوی سر و شانه معکوس، حد ضرر معامله زیر شانه سمت راست قرار می‌گیرد. باز هم ممکن است بعضی افراد حد ضرر را زیر قسمت سر الگو تعیین کنند، ولی این مقدار حد ضرر برای معامله ریسک بالایی دارد. برای مثال در نمودار بالا، ‌حد ضرر معامله در سطح ۱۰۴ دلار قرار می‌گیرد (یعنی زیر شانه سمت راست).

تعیین حد سود

میزان حد سود معامله برای الگوی سر و شانه برابر است با اختلاف قیمتی سر و کف یکی از شانه‌ها. سپس این مقدار را از سطحی که خط گردن شکسته شده کم می‌کنیم تا به این ترتیب حد سود معامله فروش را بدست آوریم. برای الگوی سر و شانه معکوس، این اختلاف قیمتی را به سطحی که خط گردن شکسته شده اضافه می‌کنیم تا حد سود معامله خرید را بدست آوریم.

به مثال زیر که برای محاسبه حد سود الگوی سر و شانه معکوس است توجه کنید (مربوط به تصویر بالا):

سپس این مقدار به سطح قیمتی شکست خط گردن اضافه می‌شود (یا در مورد الگوی سر و شانه کم می‌شود). در این مثال خط گردن در حوالی قیمت ۱۱۳٫۲۵$ شکسته شده، لذا حد سود برابر می‌شود با ۱۲۵٫۳۲$ (۱۱۳٫۲۵+۱۲٫۰۷).

چرا الگوی سر و شانه کار می‌کند؟

هیچ الگویی بی‌نقص نیست. این الگو هم از این قاعده مستثنی نیست و همیشه کار نمی‌کند. با اینحال دلایلی وجود دارد که به لحاظ تئوری ثابت می‌کند چرا این الگوی نموداری کار می‌کند (برای این استدلال از الگوی سر و شانه استفاده شده، ولی برای الگوی سر و شانه معکوس هم صادق است):

• کاهش قیمت از یک سقف (سر)، نشان می‌دهد که فروشندگان وارد بازار شده‌اند و فشار خرید کمتر شده است.
• با نزدیک شدن قیمت به خط گردن، بسیاری از افرادی که در نزدیکی سقف موج آخر یا حرکت صعودی شانه سمت راست اقدام به خرید کرده بودند، حالا متوجه شده‌اند که اشتباه کرده‌اند و ضررهای بزرگی را تجربه می‌کنند. در این هنگام، همین گروه بزرگ هستند که از معاملات خود خارج می‌شوند و در نتیجه این اقدام آن‌ها، قیمت نزول می‌کند.

• قرار دادن حد ضرر بالای شانه سمت راست منطقی است، چرا که در آن ناحیه روند حرکت قیمت از صعودی به نزولی تغییر کرده است. توجه داشته باشید که قله شانه سمت راست از قله سر الگو پایین‌تر است، بنابراین شکسته شدن سقف شانه سمت راست احتمال پایینی دارد، مگر اینکه روند صعودی مجددا ادامه پیدا کند.
• در تعیین حد سود به روشی که در بالا توضیح داده شد، فرض بر این است که افرادی که به اشتباه دارایی یا جفت‌ارز مورد معامله را در زمان نامناسب خریداری کرده‌اند، مجبور خواهند شد تا از معاملات خود خارج شوند و لذا در نتیجه این اقدام آن‌ها، قیمت به اندازه حرکت صعودی شانه الگو، کاهش پیدا می‌کند.
• خط گردن سطحی از قیمت را نشان می‌دهد که بسیاری از معامله‌گران در آن درد و رنج ناشی از ضرر مالی را احساس می‌کنند و مجبور خواهند شد از معاملات خود خارج شوند، لذا در نتیجه این اقدام آن‌ها قیمت به سمت پایین و هدف تعیین شده حرکت می‌کند.
• حجم معاملات را نیز می‌توان زیر نظر گرفت. برای مثال، در طول الگوی سر و شانه معکوس، انتظار داریم با شکست خط گردن حجم معاملات خرید افزایش یابد. این حرکت قیمت، افزایش تمایل معامله‌گران به خرید را نشان می‌دهد.

مشکلات معامله کردن با الگوی سر و شانه

همانطور که گفته شد این الگو همانند تمامی الگوهای نموداری دیگر بی‌نقص نیست. در این قسمت به بعضی از مشکلات معامله کردن با الگوی سر و شانه اشاره می‌کنیم:

• شما باید در ابتدا الگوها را پیدا کنید و صبر کنید شکل آن‌ها تکمیل شود. بنابراین تا زمانی که شکل الگو تکمیل نشده نباید با آن‌ها معامله کنید. لذا ممکن است مجبور شوید مدت‌زمان زیادی برای کامل شدن الگوهای نموداری منتظر بمانید.
• این الگو همیشه جوابگو نیست و گاهی اوقات حد ضرر معامله به این روش فعال می‌شود.
• قیمت همیشه به حد سود محاسبه شده نمی‌رسد، بنابراین بهتر است معامله‌گران متغیرهای دیگری را هم برای خروج از معاملات خود لحاظ کنند.

• این الگو همیشه قابلیت معامله کردن را ندارد. برای مثال اگر قیمت در اثر یک اتفاق پیش‌بینی نشده در یکی از شانه‌های الگو افت چشمگیری داشته باشد، در این صورت ممکن است حد سود معامله مطابق فرمول گفته شده فعال نشود.

هر معامله‌گری الگو را از دیدگاه خود نگاه می‌کند. یک معامله‌گر ممکن است یک شانه ببیند، اما یک معامله‌گر دیگر متوجه آن شانه نشود. بنابراین اگر می‌خواهید با استفاده از الگوهای نموداری معامله کنید، از پیش برای خود تعریف کنید که آن الگو چه مشخصاتی دارد. برای این منظور می‌توانید از مطالبی که در این مقاله گفته شده استفاده کنید.

در آخر اینکه الگوی سر و شانه در تمامی تایم‌فریم‌ها شکل می‌گیرد و به راحتی قابل تشخیص است. از آنجاییکه در معامله با استفاده از این الگو، نقطه ورود به معامله و حدود سود و ضرر آن کاملا مشخص هستند، بنابراین اجرایی کردن این استراتژی بسیار راحت است. فراموش نکنید که این سیستم معاملاتی بی‌نقص و صددرصدی نیست، اما با اینحال روش معاملاتی خوبی براساس حرکات منطقی قیمت برای شما فراهم می‌کند. برای آشنایی با الگوهای تغییر روند مقاله:” محبوب‌ترین الگوهای تغییر روند“را می توانید مطالعه نمایید.

چگونه با استفاده از الگوی سر و شانه معامله کنیم؟

الگوی نموداری سر و شانه (Head and Shoulders Pattern) یک الگوی محبوب تکنیکالی می‌باشد که تشخیصِ آن در نمودار آسان است. این الگو از یک خط پایه به‌علاوه سه قلهٔ قیمتی تشکیل شده است، که قلهٔ میانی بلندترینِ این قله‌ها به‌شمار می‌رود. الگوی سر و شانه نشان‌دهندهٔ تغییر روند از حالت صعودی به نزولی بوده و به ما می‌گوید که یک روند صعودی در انتهای خود قرار دارد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد الگوی سر و شانه می‌توانید از مطلب آموزشی «الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

این الگو در تمامی تایم فریم‌ها مشاهده می‌شود و بنابراین می‌تواند توسط انواع معامله‌گران و سرمایه‌گذاران مورد استفاده قرار بگیرد. سطوح ورود (entry levels) سطوح خروج (exit levels) و اهداف قیمتی (price targets) به کار بردن این الگو را آسان‌تر می‌کنند. از آنجایی که این الگوی نموداری، سطوحی مهم و قابل تشخیص ارائه می‌کند.

نکات کلیدی:

• الگوی سر و شانه، یک الگوی نموداری است که به‌شکل یک خط کف به همراه سه قلهٔ قیمتی دیده می‌شود. قله‌های قیمتی چپ و راست ارتفاعی نزدیک به هم داشته و قلهٔ میانی از همهٔ آن‌ها بلندتر است.معامله با الگوی سر و شانه
• در تحلیل تکنیکال، یک الگوی سر و شانه بیانگر تغییر روند از حالت صعودی به نزولی می‌باشد، در حالی که یک الگوی سر و شانه معکوس (Inverse Head and Shoulders) نشان‌دهندهٔ حالت عکس آن می‌باشد.
• الگوی سر و شانه به‌عنوان یکی از اتکاپذیرترین الگوها شناخته می‌شود، اما این الگو نیز دارای محدودیت‌های خاص خود می‌باشد.

الگوی سر و شانه چه شکلی به‌نظر می‌رسد؟

در ابتدا، به‌نحوهٔ شکل‌گیری الگوی سر و شانه پرداخته و سپس به شکل‌گیری الگوی سر و شانهٔ معکوس می‌پردازیم. نحوهٔ شکل‌گیری این الگو (که در قلهٔ بازار دیده می‌شود):

• شانهٔ سمت چپ: قیمت‌ها پس از افزایش به یک قله رسیده، سپس کاهش قیمتی تجربه می‌شود.
• سر: قیمت‌ها دوباره رشد کرده و یک قله بالاتر می‌سازند.
• شانهٔ سمت راست: یک حرکت نزولی قیمتی دوباره اتفاق می‌افتد، پس از این حرکت، شاهد یک حرکت صعودی هستیم که شانهٔ سوم را می‌سازد. ارتفاع شانهٔ سوم از قلهٔ قیمتی میانی کمتر است.

به‌طور معمول، این الگو به‌صورت کامل و بی‌نقص شکل نمی‌گیرد، این بدین معنی است که بین شانه‌ها و سر در این الگو، نویز قیمتی (Noise) وجود دارد.

الگوی سر و شانه معکوس

شکل‌گیری الگوی سر و شانهٔ معکوس (که در کف‌ بازار دیده می‌شود) به شرح زیر است:

• شانهٔ سمت چپ: حرکت نزولی قیمت‌ها، باعث رسیدن به کف قیمتی می‌شود، سپس شاهد حرکت صعودی موقت در بازار خواهیم بود.
• سر: قیمت‌ها دوباره کاهش پیدا می‌کنند و به یک کف جدیدتر می‌رسند.
• شانهٔ سمت راست: قیمت‌ها یک‌بار دیگر افزایش پیدا می‌کنند، اما دوباره کاهش پیدا کرده و یک کف در سمت راست می‌سازند.

دوباره، باید بدانید که این الگو معمولاً به‌شکلِ کامل تشکیل نمی‌شود و ممکن است مقداری نویز قیمتی بین شانه‌ها و سر این الگو، دیده شود.

قرار دهی خط گردن

خط گردن (Neckline) سطح حمایتی یا مقاومتی‌ای است که معامله‌گران از آن‌ها برای یافتن محدوده‌های استراتژیک برای قرار دادن دستورهای معاملاتی، استفاده می‌کنند. برای قرار دهی یک خط گردن، اولین قدم یافتن شانهٔ سمت چپ است، سپس باید سر و شانهٔ سمت راست را در الگو مشخص کنید. در یک الگوی سر و شانهٔ استاندارد (که در قلهٔ بازار شکل می‌گیرد) ما درهٔ شکل گرفته پس از تکمیل شانهٔ سمت چپ را به درهٔ شکل‌گرفته پس از تکمیلِ بخشِ سر در این الگو، به یکدیگر متصل می‌کنیم. اتصال این دو نقطه باعث تشکیل خط گردن می‌شود. در ادامه راجع به اهمیت خط گردن صحبت خواهیم کرد. در یک الگوی سر و شانهٔ معکوس، ما بالاترین قیمت (High) پس از تکمیل شانهٔ سمت چپ را به بالاترین قیمت (High) پس از تکمیل بخش سر، متصل می‌کنیم. اتصال این دو نقطه به یکدیگر، باعث ایجاد یک خط گردن در الگوی ما می‌شود.

چگونه از این الگو برای معامله استفاده کنیم؟

مهم است که معامله‌گران، تا تکمیل این الگو صبر کنند. زیرا ممکن است این الگو به‌طور کامل تشکیل نشود و یا بخشی از آنکه تشکیل‌شده، در آینده تکمیل نشود. الگوهایی که بخشی از آن‌ها تشکیل‌شده و یا تقریباً در شُرفِ تکمیل قرار گرفتند را باید زیر نظر داشته باشیم، اما نباید هیچ معامله‌ای را براساس آن‌ها انجام دهیم، تا زمانی که قیمت خط گردن رسم شده را بشکند.

در الگوی سر و شانه، ما منتظریم تا قیمت به سطوح پایین‌تر از خط گردن حرکت کند. در یک الگوی سر و شانهٔ معکوس، ما صبر می‌کنیم تا حرکات قیمت خط گردن را شکسته و به سطوح بالاتر حرکت کنند.

پس از تکمیل الگو، می‌توانیم یک معامله را آغاز کنیم. معامله‌تان را از پیش برنامه‌ریزی کنید، و نقطهٔ ورود (entry) نقاط استاپ (stops) اهداف سود (profit target) و هر موردی که می‌تواند منجر به اهداف سود و یا استاپ شما شود را یادداشت کنید.

معمول‌ترین نقطهٔ ورود زمانی است که قیمت خط گردن را می‌شکند. معمولاً پس از این شکست است که بسیاری از معامله‌گران وارد معاملات می‌شوند. نقاط ورود دیگر نیازمند صبر بیشتری هستند و این احتمال نیز وجود دارد که حرکت قیمت از دست برود. در این روش، شما باید صبر کنید تا قیمت ابتدا یک پولبک به خط گردن شکسته شده انجام دهد. این روش محافظه‌کارانه‌تر بوده و باید در نظر داشته باشید که اگر قیمت، برای پولبک توقف نکند و به حرکت در جهت شکست قیمتی ادامه دهد، احتمال از دست رفتن معامله به‌طور کامل وجود دارد. هر دو روش در شکل زیر نمایش داده شده‌اند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد شکست قیمتی می‌توانید از مطلب آموزشی «شکست قیمتی در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

قرار دادن استاپ‌ها

در الگوی سنتی سر و شانه، دستورهای استاپ حفاظتی (stop-loss orders) باید اندکی بالاتر از شانهٔ سمت راست، پس از نفوذ قیمت در خط گردن قرار داده شوند. همچنین می‌توان از محدودهٔ سرِ این الگو، به‌عنوان محل قرارگیری استاپ حفاظتی استفاده کرد، اما این روش ریسک بیشتری دارد و بنابراین میزان سود به ریسک را (reward to risk ratio) کاهش می‌دهد. دوباره، باید ذکر کنیم که دستور استاپ حفاظتی می‌تواند در سر این الگو قرار گیرد، اما این مورد معامله‌گر را در معرض ریسک بزرگ‌تری قرار می‌دهد. در نمودار بالا، یک استاپ حفاظتی می‌تواند در محدودهٔ 104 دلار (اندکی پایین‌تر از شانهٔ سمت راست قرار گیرد).

تنظیم اهداف سود

اهداف سود (profit targets) در این الگو، برابر با تفاوت قیمتی بین سقف و نقاط کف هر یک از دو شانه می‌باشد. این فاصلهٔ قیمتی باید از سطح شکست خط گردن (در قلهٔ بازار) کسر شده تا هدف قیمتی نزولی را به ما نمایش دهد. در کف بازار، این فاصلهٔ قیمتی باید به سطح شکست خط گردن افزوده شود تا بتواند هدف قیمتی روند صعودی را مشخص کند.

از آنجایی که SPY یک صندوق قابل معامله در بازار بورس با تعداد معاملات بالا بوده – و نشان‌دهندهٔ یک دید کلی از بازار است – هدف سود تعیین‌شده، برای یک الگوی سر و شانهٔ معکوس برابر با محاسبات زیر خواهد بود:

$12.07 = (دره سر الگو) 101.13$ – (قله بعد از شانه چپ) 113.20$

مقدار به‌دست آمده (12.01$) باید به‌قیمتِ سطح شکست اضافه شود و یا در صورت استاندارد بودن الگوی سر و شانه، از آن کم شود. سطح شکست قیمتی در محدودهٔ 113.25 دلار قرار دارد، بنابراین به ما یک هدف قیمتی برابر با 125.32 دلار می‌دهد (113.25 + 12.01 = 125.32).

در برخی مواقع، سرمایه‌گذاران باید مدت‌زمانی زیاد – حتی چندین ماه – را برای رسیدن قیمت به هدف قیمتی تشخیص‌داده‌شده، صبر کنند. بررسی دقیق معاملاتتان در زمان حال، می‌تواند به شما در پیش‌بینی نتایج آن معاملات، کمک کند.

چرا الگوی سر و شانه به‌خوبی کار می‌کند؟

هیچ الگویی عالی نیست و همواره به‌درستی کار نخواهد کرد. اما دلایل زیادی وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توان عملکرد یک الگوی نموداری را به‌صورت تئوریک توجیه کرد. از نقاط سقف بازار برای این نتیجه‌گیری استفاده شده است، اما این نتیجه‌گیری به هر دو حالت صدق می‌کند:

• زمانی که قیمت‌ها از قلهٔ بازار (سر الگو) پایین می‌آیند، فروشندگان شروع به ورود به بازار می‌کنند و بنابراین خرید کمتری در بازار شکل می‌گیرد.
• زمانی که قیمت به خط گردن می‌رسد، بسیاری از کسانی که قیمت را در آخرین موج صعودی یا آخرین حرکت صعودی قیمت در شانهٔ راست خریداری کرده بودند، حال متوجه اشتباه خود شده و با ضرری بزرگ مواجه شدند – این دسته از معامله‌گران هستند که با خروج از موقعیت‌های معاملاتی خود، قیمت را به سمت اهداف قیمتی پایینی حرکت می‌دهند.
• قرار دهی یک دستور استاپ حفاظتی در بالای شانهٔ سمت راست منطقی است، زیرا روند ما به حالت نزولی تغییر پیدا کرده است – و نقطهٔ قلهٔ شانهٔ سمتِ راست نیز از سر الگو پایین‌تر است – بنابراین احتمال کمی در شکست قلهٔ شانهٔ سمتِ راست وجود دارد، مگر اینکه روند به حرکت صعودی خود ادامه دهد.
• هدف سود فرض می‌کند کسانی که دارایی را در زمان نامناسبی خریداری کرده‌اند، مجبور می‌شوند که از موقعیت معاملاتی خود خارج شوند. بنابراین آن‌ها بازگشت قیمتی‌ای با اندازه‌ای مشابه با الگوی شکل گرفته را می‌سازند.
• خط گردن نقطه‌ای است که در آن بسیاری از معامله‌گران در ضرر بوده و مجبور به خروج از موقعیت‌های معاملاتی خود می‌شوند، بنابراین آن‌ها قیمت‌ها را به سمت اهداف خود هُل می‌دهند. حجم معاملاتی نیز می‌تواند در نظر گرفته شود. در طی شکل‌گیری یک الگوی سر و شانهٔ معکوس (کف بازار)، ما طبیعتاً انتظار داریم که پس از شکست قیمتی، شاهد افزایش میزان حجم معاملاتی باشیم. این نشان‌دهندهٔ تمایل به خرید در بازار و حرکت صعودی قیمت به سمت اهداف خود می‌باشد. کاهش حجم معاملاتی نشان‌دهندهٔ عدم تمایل خریداران به شکست قیمتی بوده و باعث ایجاد شک و تردید در بازار است.

دشواری‌های معامله با استفاده از الگوی سر و شانه

همان طور که اشاره شد، این الگوها به‌صورت کامل و عالی شکل نمی‌گیرند. در ادامه برخی از مشکلات احتمالی که در معامله با استفاده الگوی سر و شانه با آن‌ها مواجه می‌شوید را یادداشت کرده‌ایم:

• شما باید الگو را پیدا کرده و کامل شدن آن‌ را زیر نظر بگیرید، اما شما نباید تا زمان تکمیل الگو، از آن‌ برای معامله استفاده کنید. بنابراین باید زمانی طولانی صبور باشید.
• ممکن است این الگو همواره کار نکند. سطوح استاپ حفاظتی ممکن است فعال شوند.
• قیمت همواره به هدف سود تعیین‌شده نمی‌رسد، بنابراین ممکن است معامله‌گران به دنبال ایجاد تغییراتی کوچک در استراتژی خود باشند و اثر متغیرهای بازار بر نحوهٔ خروج آن‌ها از سهم را در نظر بگیرند.
• نمی‌توان همواره از این الگو برای معامله استفاده کرد. برای مثال، اگر در سمت یکی از شانه‌های شکل‌گرفته شاهد افت قیمتی بزرگی باشیم که تحت تأثیر یک اتفاق غیرقابل پیش‌بینی شکل‌گرفته است – باید بدانیم که احتمالاً قیمت به اهداف تعیین‌شده خود نخواهد رسید.
• این الگوها انتزاعی هستند. یک معامله‌گر ممکن است یک شانه را تشخیص دهد، در حالی که دیگری هیچ شانه‌ای در نمودار نبیند. در حین معامله با استفاده از الگوها، از قبل برای خود، مواردی که یک الگو را برای شما شکل می‌دهند را تعریف کنید – می‌توانید این کار را با استفاده از راهنمایی‌های کلی انجام‌شده در این مقاله انجام دهید.

جمع‌بندی

الگوهای سر و شانه در تمامی تایم فریم‌های معاملاتی شکل می‌گیرند و معامله با الگوی سر و شانه می‌توان آن‌ها را به‌صورت بصری مشاهده کرد. در حالی که در برخی از مواقع این الگوها انتزاعی می‌باشند، الگوی تکمیل‌شده به شما سطوح ورود، سطوح استاپ حفاظتی و اهداف سود را نشان می‌دهد، بنابراین می‌توانید از این الگوها برای اِعمال یک استراتژی معاملاتی استفاده کنید. این الگو از یک شانهٔ سمت چپ، سر و یک شانهٔ سمت راست تشکیل شده است. معمول‌ترین نقطهٔ ورود، خط گردن شکسته شده می‌باشد، که یک دستور استاپ حفاظتی در بالای شانه سمت راست (در الگوی سر و شانهٔ استاندارد) و یا در پایین شانهٔ سمت راست (در الگوی سر و شانهٔ معکوس)، قرار می‌گیرد. هدف سود نیز فاصله بین نقطهٔ سر و خط گردن در این الگو می‌باشد. این هدف سود در نهایت در الگوی سر و شانهٔ استاندارد از نقطهٔ شکست خط گردن کسر شده و در الگوی سر و شانهٔ معکوس، به سطح شکست خط گردن اضافه می‌شود و هدف قیمتی را برای ما مشخص می‌کند. این سیستم عالی نیست، اما روشی برای معامله‌گری در بازارها با استفاده از حرکات منطقی قیمت را فراهم می‌کند.

تیم تحریریه دیجی کوینر

این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.

آموزش الگوی سر و‌ شانه در تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه یکی از اصل‌ترین الگو‌های در تحلیل تکنیکال است که شروع یک روند معکوس را نشان می‌دهد. این الگو چه برای کسانی که به دنبال دور ماندن از خطرات احتمالی هستند و چه برای کسانی که به دنبال نشانه‌ای از تغییر روند در نقطه عطف هستند بسیار کاربردی است. در این مقاله، نحوه استفاده از الگو‌های سر و‌شانه تحلیل تکنیکال را برای تعیین فرصت‌های ورود و خروج معامله را بررسی می‌کنیم.

مهم است که به عنوان یک معامله‌گر یاد بگیرید چگونه این الگوی تحلیل تکنیکال را شناسایی و درک کنید که در زمان ظاهر شدن به شما چه می‌گوید. ما همچنین نمونه‌هایی از الگوی سر و شانه در طول روندهای صعودی و نزولی و اینکه چگونه می توانید این ابزار تحلیل تکنیکال را در استراتژی معاملاتی خود بگنجانید، بررسی خواهیم کرد.

الگوی سر و‌ شانه چیست؟

از الگو‌ی سر و‌ شانه (Head and Shoulders Pattern) می‌توان در تحلیل پرایس اکشن طیف گسترده ای از بازارها از جمله معاملات فارکس، سهام و ارزهای دیجیتال استفاده کرد. در حقیقت، این یک الگوی ساده و انعطاف‌پذیر برای معامله‌گرانی است نمودارهای قیمت را تحلیل می‌کنند.

تشکیل الگوی سر و‌ شانه

یک الگوی سر و‌ شانه در طول یک روند صعودی با افزایش قیمت و سپس کاهش قیمت شروع می‌شود تا شانه چپ را تشکیل دهد. پس از آن قیمت دوباره افزایش می‌یابد و یک قله بالاتر از قبلی ایجاد می‌شود که به عنوان قله سر شناخته می شود. قیمت یک‌بار دیگر کاهش می‌یابد و سپس به یک قله پایین‌تر از سر ایجاد معامله با الگوی سر و شانه شده که شانه سمت راست را تشکیل می دهد.

هنگامی که قیمت در امتداد شانه چپ و سر کاهش می‌یابد، به آنها نوسان پایین (Swing Low) می گویند. اتصال نقاط کف قیمتی با استفاده از یک خط روند که به سمت راست امتداد یافته است، یک خط گردن را تشکیل می‌دهد. زمانی که قیمت به زیر خط گردن می‌رسد، الگوی سر و‌ شانه کامل در نظر گرفته می‌شود و احتمالا قیمت به حرکت نزولی خود ادامه می‌دهد.

مثالی از الگوی سر و شانه

در زیر نمونه‌ای از الگوی سر و شانه‌ را مشاهده می‌کنید که بر روی نمودار کندل استیک بیت‌کوین شکل گرفته است. پس از تشکیل‌ شانه چپ، سر و‌ شانه راست، قیمت این ارز دیجیتال از خط گردن پایین‌تر رفته و یک روند نزولی را در پیش گرفته است. در این مثال،‌ شانه سمت راست بسیار کوچک است.

این واقعیت که قیمت نمی‌تواند به طور قابل توجهی به بالاترین حد خود بازگردد، نشان می‌دهد که معامله با الگوی سر و شانه فشار فروش زیادی قبل از افت قیمت و آغاز روند نزولی وجود داشته است. این همان چیزی است که در تصویر کاملا واضح است.

الگوی سر و شانه معکوس

الگوی سر و‌شانه معکوس در طول یک روند نزولی تشکیل می‌شود. به این صورت که قیمت در حال کاهش است و سپس برای مدت کوتاهی افزایش می‌یابد و شانه چپ ایجاد می‌کند. قبل از اینکه مجددا برای مدت کوتاهی صعود کند، قیمت به پایین‌ترین سطح خود کاهش می‌یابد و سر تشکیل می‌شود.

قیمت دوباره در یک حرکت نزولی، تا پایین‌ترین سطح دره اول را پیش می‌گرد و‌ شانه راست را تشکیل می‌دهد. در این الگو، خط گردن از سقف‌های قیمتی‌ شانه چپ و سر تشکیل می‌شود. وقتی قیمت خط گردن را بشکند و بالاتر از آن حرکت کند، احتمالا قیمت روندی افزایشی خواهد داشت.

استراتژی معامله با الگوی سر و‌شانه: ورود، حد ضرر و هدف سود

در یک الگوی سر و شانه، هنگامی که قیمت خط گردن را می‌شکند، بهترین فرصت برای ورود است. هنگام تعیین نقاط ورود و خروج خود به بازار، مطمئن شوید که از یک برنامه مدیریت ریسک استفاده می‌کنید. حد ضرر در الگوی سر و‌ شانه درست بالای‌شانه راست و در الگوی سر و‌شانه معکوس در زیر‌ شانه راست قرار دارد.

برای تخمین هدف سود یا هدف قیمتی، می‌توانید فاصله الگو را از پایین به بالا اندازه‌گیری کنید و آن را به نقطه شکست خط گردن برای یک الگوی سر و‌ شانه معکوس اضافه کنید. برای الگوی سر و‌ شانه نزولی، ارتفاع الگو را از نقطه شکست خط گردن کم کنید تا هدف سود مشخص شود.

در الگوی تاپینگ، ارتفاع یا فاصله از قله سر تا پایین‌ترین کف قیمتی اندازه‌گیری می‌شود. در صورتی که کف قیمتی (نوسان پایین) بسیار زیاد باشد (یعنی یک یقه با زاویه بسیار تند)، می‌توانید از کف قیمتی پایین‌تر برای تعیین هدف سود استفاده کنید. در الگوی معکوس نیز، ارتفاع از پایین سر تا بالای بالاترین نوسان در بالای الگو است. اگر یکی از سقف‌های قیمتی زیاد بود، می‌توانید از سقف قیمتی پایین‌تر آن استفاده کنید.

نرم‌افزار‌های تشخیص الگوی سر و‌شانه

الگو‌های سر و‌شانه ممکن است برای اهداف ورود، حد ضرر و هدف سود مورد معامله قرار گیرند. نرم‌افزار تشخیص الگو می‌تواند به تشخیص الگو‌های سر و‌شانه در نمودار‌ها در این مورد کمک کند. اما فراموش نکنید که نباید تنها به این نوع نرم‌افزار‌ها تکیه کنید. چرا که گاهی اوقات ممکن است نرم‌افزار به اشتباه مجموعه‌ای از کندل‌های قیمت را به عنوان الگو شناسایی کند و منجر به ایجاد ریسک‌های جبران ناپذیر برای شما شود. در نتیجه، بهتر است یافته‌های خود را به صورت دستی نیز بررسی کنید و به دنبال الگو‌هایی باشید که با مثال‌های این مقاله مطابقت دارند.

الگو‌های سر و‌شانه صعودی هستند یا نزولی؟

تا زمانی که شکستگی در روند ایجاد نشود، یک الگوی سر و‌شانه نه صعودی و نه نزولی است. ممکن است یک الگوی معکوس ایجاد شود، اما تا زمانی که از خط گردن شکسته شود و به حرکت رو به بالا ادامه دهد، قیمت همچنان می‌تواند در یک روند نزولی باشد. اگر قیمت به زیر الگو برود، نشان دهنده ادامه روند نزولی است نه اینکه معکوس شدن آن.

به طور مشابه، تشکیل یک الگوی تاپینگ به معنای معکوس شدن قیمت نیست. برای برگشت، قیمت باید زیر خط گردن بشکند و به ریزش ادامه دهد. اگر یک الگوی سر و‌شانه ظاهر شود، اما قیمت به جای پایین آمدن در زیر آن، بالاتر از آن افزایش یابد، این نشان‌دهنده ادامه صعودی به جای بازگشت نزولی است. در شرایط مختلف دیگر برای تشخیص روند حرکتی قیمت، می‌توانید صبر کنید تا خط گردن شکسته شود.

تشخیص الگوی سر و‌ شانه در بازار

وقتی صحبت از ارز دیجیتال می‌شود، به دنبال یک روند صعودی باشید که در آن قیمت سه قله را ایجاد کرده است و قله میانی از سایر قله‌ها بالاتر است. زمانی که قیمت به زیر خط گردن سقوط کند، حد ضرر مشخص کنید و از فروش سهام خودداری کنید.

حد ضرر معمولاً بالای‌ شانه راست قرار می‌گیرد، اما برای جلوگیری از افت احتمالی، می‌توانید آن را بالای هر نوسانی که قبل از شکستگی خط گردن قرار دارد قرار دهید. ارتفاع الگو را محاسبه کنید، سپس آن را از نقطه شکست کم کنید تا به هدف سود برسید. در زیر مثالی از سهام اپل با ارتفاع الگوی ۲۱.۰۹. برای شما آورده شده است. معامله گرانی که به دنبال سیگنال خرید هستند، باید الگوی سر و‌ شانه معکوس را بررسی کنند.

آیا می‌توان به الگوی سر و‌ شانه اعتماد کرد؟

الگوی سر و‌ شانه می‌تواند نشان‌دهنده پایان یک روند صعودی یا نزولی باشد، اما باید منتظر تا قیمت قبل از حرکت از خط گردن عبور کند. برای ورود و کسب سود مورد انتظار ابتدا طول یا ارتفاع الگو را اندازه‌گیری کنید، یک توقف ضرر در‌ شانه راست ایجاد کنید و از خط گردن به عنوان نقطه ورود استفاده کنید. مانند هر الگوی تکنیکال دیگری، الگوی سر و‌شانه نیز مزایا و معایبی دارد.

البته مانند همه الگوهای تحلیل تکنیکال، در الگو سر و شانه نیز مزایا و معایبی وجود دارد. سود هدفی که در این الگو مشخص می‌کند در نهایت صرفا تخمین است. در مواقعی‌، قیمت نه تنها می‌تواند به حد مشخص شده شما نمی‌رسد، بلکه می‌تواند در خلاف جهت آن حرکت کند.

برخی از معامله‌گران ترجیح می‌دهند روی ویژگی‌های خاص این الگو تمرکز کنند. به عنوان مثال، شانه راست کوچک در مقایسه یک شانه راست بزرگ، حدضرر کوچک‌تری دارد. این کار می‌تواند نسبت ریسک به پاداش را بهبود بخشد، زیرا در حالی که سود را براساس ارتفاع الگو تخمین می‌زنید، حدضرر را فقط بر اساس فاصله کمتر بین خط گردن و شانه راست تعیین می‌کنید. جست‌وجوی ویژگی‌های مشابه مانند این مورد می‌تواند شانس شما را برای دریافت سود بیشتر افزایش دهد. با این حال فراموش نکنید که در یک معامله، هر چیزی ممکن است اتفاق بیفتد.

الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه: الگوی سر و شانه، یک الگوی نزولی است و زمانی که در یک روند صعودی شکل بگیرد نشاندهنده پایان آن روند است.

برخلاف الگوی سر و شانه معکوس که در کف شکل میگیرد، الگوی سر و شانه در سقف شکل میگیرد.

این الگو از چهار بخش تشکیل شده است:

شانه چپ، سر، شانه راست، خط گردن. اوج اول و سوم، همان شانه ها هستند و اوج دوم، قسمت سر الگو میباشد.

خطی که کف اول و دوم را به هم وصل میکند، خط گردن نامیده میشود.

الگوی سر و شانه به شکل زیر است:

در الگوی سر و شانه، ارتفاع شانه در یک حد است و سر بالاتر از شانه ها قرار میگیرد.

این الگو که در تحلیل تکنیکال نشاندهنده برگشت روند صعودی میباشد، یکی از معتبرترین الگوهای برگشتی است.

این الگو زمانی شکل میگیرد که قیمت ها بعد از یک افزایش به سطح حمایتی برمیگردند و سپس مجدد افزایش میابد و از اوج قبلی بالاتر میرود.

بعد از اوج دوم نیز قیمت ها مجدد به آن سطح حمایت برمیگردند. در نهایت قیمت ها مجدد تا سطح اوج اول افزایش میابند و سپس مجدد ریزش میکنند.

شکل گیری الگوی سر و شانه:

-یک بازار صعودی در نهایت می­ ایستد و نیروهای عرضه و تقاضا در تعادل قرار میگیرند.

-در نقطه اوج، فروشندگان وارد بازار میشوند(شانه چپ) و بازار کاهش میابد(شکل گیری خط گردن).

-سپس خریداران وارد بازار میشوند و بازار را تا نقطه اوج جدید (سر) بالا میبرند.

-سپس نقطه اوج جدید مجدد کاهش میابد و خط گردن مجدد تست میشود.

-حال، خریداران مجدد وارد بازار میشوند، اما نمیتوانند به اوج قبلی برسند و نقطه اوجی که شکل میدهند به عنوان شانه راست شناخته میشود.

سپس بازار کاهش میابد و مجدد خط گردن را تست میکند. خط روند در این الگو باید از ابتدای خط گردن تا معامله با الگوی سر و شانه انتهای آن رسم شود.

در اینجا مثال دیگری داریم:

چگونه با الگوی سر و شانه معامله کنیم:

به دو طریق میتوان در این الگو معامله کرد:

۱-زمانی که قیمت ها خط گردن را میشکنند از بازار خارج شوید. در این حالت، ایست ضرر را در بالای آخرین اوج قرار دهید.

۲-اگر قیمت ها مجدد افزایش یافتند و به خط گردن رسیدند، آنگاه در یک سیگنال برگشت از بازار خارج شوید.

در این حالت، ایست ضرر را در بالای سطح مقاومت قرار دهید.

این دو روش در شکل زیر نشان داده شده است.

نحوه محاسبه هدف سود:

برای محاسبه سطح سود میتوان کف قبلی را در نظر گرفت. روش دیگر این است که فاصله خط گردن و سر را به عنوان سطح هدف سود در نظر بگیرید.

برای مثال، اگر فاصله بین خط گردن و سر، ۱۰۰ پیپ باشد و شما در نقطه شکست معامله کنید؛ آنگاه هدف سود را ۱۰۰ پیپ پایینتر قرار میدهیم.