دامنه نوسان در بورس چیست؟

کاهش دامنه نوسان بورس به نفع یا به ضرر دولت؟ / تاثیر کاهش نوسانات بازار بر افزایش نقدینگی
شایعه شده نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرح کاهش دامنه نوسان بورس را در دستور کار قرار داده اند عاملی که می تواند ریسک بورس را کاهش دهد و در عوض با کاهش جذابیت معاملات ممکن است به یکباره حجم بالایی از نقدینگی وارد بازارهای موازی شود و به تورم دامن بزند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، در روزها اخیر خبرهایی شایعه شده که نمایندگان مجلس شورای اسلامی در پی نگرانی از نوسانات بورس طرحی را در دستور کار قرار داده اند که بر مبنای آن نوسان معاملات به دو درصد کاهش یابد، این طرح که برای نخستین بار در زمستان ۹۸ و از سوی شاپور محمدی مدیرعامل سابق بورس مطرح شده بود در آن زمان به دلیل مخالفت وزیر اقتصاد به آرشیو منتقل شد و حتی مدیرعامل بورس هم کنار رفت تا بورس طبق سیاست های وزارت اقتصاد که به دنبال افزایش جذابیت بورس برای کسب نقدینگی بود ادامه پیدا کند.
در شرایط کنونی یکی از دغدغه های کارشناسان اقتصادی افزایش تورم ناشی از رشد حبابی بورس است، چراکه در سه ماهه گذشته شاخص کل بورس ایران بیش از دو برابر شده که می تواند روی بازارهای موازی هم همین اثر را بگذارد.
یک استاد اقتصاد در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج درباره تاثیر رشد شارپی بورس بر تورم گفت: در ابتدا باید توجه داشت که در علم اقتصاد اثرگذاری عوامل اقتصادی به صورت دوطرفه است، یعنی اگر افزایش نرخ ارز، موجب رشد شاخص کل بورس شود، رشد بی رویه و دستوری شاخص کل بورس هم می تواند منجر به بروز تورم انتظاری شود و یک سرمایه گذار در مقایسه رشد سرمایه ها در بورس، ملکش را گرانتر بفروشد یا ممکن است رشد بورس منجر به انجام معاملات دلار با قیمت بالاتری شود.
کامران ندری با بیان اینکه دولت در شرایط کنونی با افزایش نقدینگی روبروست و تنها چاره آن را داغ کردن بازار بورس دیده است، اما این روند رشد شاخص بورس هم تبعاتی به همراه دارد، افزود: در شرایطی که بورس، نقدینگی بالایی را جذب کند و بعد از مدتی جذابیت خود را از دست بدهد به یکباره دامنه نوسان در بورس چیست؟ حجم بالایی از نقدینگی وارد بازارهای موازی می شود و می تواند منجر به تورم بیش از اندازه طلا، خودرو، مسکن یا هر کالای دیگری شود، زیرا در شرایط کنونی بخش مولد اقتصاد ایران کاملا راکد است. از طرف دیگر این روند رشد بورس نمی تواند با همین سرعت ادامه داشته باشد، زیرا پتانسیل شرکت ها تا حدی است که بتواند با شرایط رکود اقتصادی کشور همخوانی داشته باشد. به عبارت دیگر نمی توان انتظار داشت که اقتصاد کشور کاملا در رکود و رشد منفی باشد و بعد بورس از رشد فزاینده ای برخوردار باشد.
او با اشاره به اینکه بخشی از تورم کنونی کشور در نتیجه رشد بازارهای مالی است، تصریح کرد: در ابتدای سال، دولت تورم سالانه را حدود ۲۲ درصد اعلام کرد اما قیمت ها در بازار بیش از این میزان بوده و قیمت دلار نیز به بالای ۲۰ هزار تومان رسیده و این موضوع می تواند ناشی از تورم انتظاری باشد.
مضرات دامنه محدود نوسانات بورس
در چند ماه گذشته چند نماد دولتی در بورس به واسطه عرضه ETF رشد های چند صد درصدی را تجربه کردند، زیرا پس از اینکه بسیاری از سهامداران از رشد صندوق ها خبر دار شدند در صف خرید این نماد قرار گرفتند و بسیاری از تازه واردها سفارش خریدهایی را پشت همین صف های طولانی می گذاشتند و همین رویه باعث رشد چند صد درصدی این نماد بدون اصلاح شد و الان بسیاری از کسانی سهم را در قیمت های قله خریده اند در دامنه ریسک بالا قرار گرفته اند.
یک کارشناس بورس در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه ذات بازار سرمایه با ریسک همراه است، گفت: در شرایط کنونی محدودیت در شناوری و سقف خرید و فروش در معاملات بورس باعث شده که روزانه شاهد صف های خرید و فروش در نمادها مختلف باشیم که این روش معاملات در هیچ جای دنیا مرسوم نیست زیرا بورس های خارجی محدودیت قیمتی برای معاملات ندارند.
علیرضا سادات با بیان اینکه حذف محدودیت ها می تواند به تعادل بازار کمک کند، افزود: شاید این محدودیت ها بتواند مانع از ریزش ناگهانی ارزش یک نماد شود، اما از طرف دیگر بازار به صف های خرید و فروش واکنش های توده ای نشان می دهد که یک نماد به عنوان لیدر بازار حرکت سریعی را آغاز کند و صف های خرید سنگینی را تجربه کند و برای صف فروش هم می تواند همین اتفاق بیفتد و با تشکیل یک صف به سرعت سهامدارن بیشتری نماد خود را عرضه کنند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، در صورتی که نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرح کاهش دامنه نوسان بورس را در دستور کار قرار دهند روند رشد بورس به طور قطع، کُند می شود و در مقابل ریسک آن هم کاهش می یابد اما در شرایطی که جذابیت خود را از دست بدهد به یکباره حجم بالایی از نقدینگی وارد بازارهای موازی می شوند و می تواند منجر به تورم بیش از اندازه طلا، خودرو، مسکن یا هر کالای دیگری شود.
دامنه نوسان بورس در تیر 1400 تغییر می کند؟
به گزارش تیتربرتر؛ شاخص کل بورس امروز با ۴۴ واحد کاهش در رقم یک میلیون و ۱۵۰ هزار واحد ایستاد. شاخص کل با معیار هم وزن ۲۹۴۶ واحد کاهش رقم ۳۷۳ هزار و ۳۷۴ واحد را ثبت کرد.
بورس در چه موقعیتی قرار دارد؟
معامله گران این بازار ۵۲۹ هزار معامله به ارزش ۵۲ هزار و ۳۲۶ میلیارد ریال انجام دادند.
معدنی و صنعتی گل گهر،فولاد مبارکه اصفهان، صنایع پتروشیمی خلیج فارس و ایران خودرو نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت و در مقایل سیمان اصفهان و ملی صنایع مس ایران نسب به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را روی بورس گذاشتند.
شاخص کل فرابورش یا ۹۸ واحد کاخش در رقم ۱۷ هزار و ۳۵۹ واحد ایستاد.
در این بازار ۴۱۸ هزار معامله به ارزش ۹۷ هزار و ۵۵۸ میلیارد ریال انجام شد.
همچنین صنعتی مینو، پلیمیر آریاساسول، سهامی ذوب آهن اصفهان، گروه سرمایه گذاری میراث فرهنگی و فرابورس ایران نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را روی فرابورس گذاشتند.
محمدعلی دهقان دهنوی امروز (سهشنبه) در بیست و چهارمین دامنه نوسان در بورس چیست؟ نشست هیات نمایندگان اتاق تهران اظهار داشت: در چند وقت گذشته به صورت مکرر صحبت از واژه حباب در شاخص بورس شده است و افراد زیادی از واژه تخلیه حباب یاد کرده بودند.
وی اظهار داشت: از زمانی که شاخص بورس بر روی کانال ۲۳۰ هزار واحد قرار داشت برخی هشدار از ورود شاخص بورس به مرحله حباب داده بودند، در حالی که اکنون شاخص بورس در کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد قرار دارد و تا چهار برابر آن زمان رشد کرده است، در ابتدا باید مشخص شود که مفهوم حباب چیست و به چه چیزی حباب گفته می شود.
تغییر نوسان بورس تهران در تیر 1400
تغییر نوسان بورس تهران در تیر 1400
دهقان دهنوی با بیان اینکه یکی دیگر از استدلال های نادرستی که در کنار حباب عنوان شده بود مقایسه رشد بورس با رشد واقعی اقتصاد است، گفت: اگر در یک سالی رشد اقتصادی سه درصد بود تولیدکنندگان حاضر بودند فقط سه درصد افزایش قیمت داشته باشند یا اگر رشد اقتصادی سه درصد منفی بود قیمت محصولات خود را تا سه درصد کاهش می دادند؟
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: زمانی که در مورد بورس و قیمت دارایی ها صحبت می شود در مورد متغیر اسمی صحبت می شود، مقایسه یک متغیر اسمی با متغیر واقعی بسیار مقایسه نادرستی است و قیمت دارایی ها تحت تاثیر عوامل زیادی قرار دارد.
وی ادامه داد: واقعیت اقتصاد این است که قیمت دارایی ها نسبت به تورم انتظاری و انتظاراتی که فعالان اقتصادی از آینده اقتصاد دارند شکل می گیرد، این یک حقیقت تلخ است که در ماه های ابتدایی سال گذشته انتظاراتی مبنی بر رسیدن قیمت دلار به عددهای بالایی در اقتصاد شکل گرفته بود، زمانی که این انتظار وجود دارد نمی توان از واژه حباب استفاده کرد.
دهقان دهنوی تاکید کرد: این اقدامی عقلانی است که وقتی فردی پیش بینی کند قرار است قیمت دلار با افزایش همراه شود و ارزش پول ملی با کاهش همراه شود سرمایه های خود را برای حفظ ارزش دارایی خود، سرمایه های نقد خود را به دارایی فیزیکی مانند ارز، مسکن و سهام کند.
وی گفت: همه بازارها در چند وقت گذشته با نوسان قیمتی همراه بودند، افرادی بودند که سکه را در قیمت ۱۶ میلیون خریداری کردند اما اکنون قیمت آن به ۱۰ میلیون رسیده است که این آمار نشان دهنده کاهش قیمت سکه است؛ بنابراین شاخص بورس هم همسو با دیگر بازارها حرکت کرده و حدود ۴۰ درصد کاهش داشته است.
دهقان دهنوی افزود: اینکه بخواهیم واکنش فعالان اقتصادی را نسبت به انتظاراتی که از اقتصاد دارند به حباب تفسیر کنیم کاملا اشتباه است.
رییس سازمان بورس گفت: جایگاهی که امروز بازار سرمایه در کشور پیدا کرده، جایگاهی ویژه در اقتصاد است، زمانی که رقابت های انتخاباتی را با ۴ سال گذشته و دیگر سال ها مقایسه کنیم در آن زمان هیچ اسمی از بازار سرمایه وجود نداشت اما اکنون جایگاه پیدا کرده است و مطالبه مردم شده است.
وی ادامه داد: حضور مردم در بازار سرمایه ابزار جدیدی را در اختیار ما قرار داده است و از این ابزار جدید باید استفاده کرد تا نقص و اشکالاتی که در اقتصاد صنایع بورسی وجود دارد برطرف شود.
تاثیر نرخ بهره بر بورس
وی به نرخ بهره اشاره کرد و گفت: در هر جای دنیا زمانی که نرخ بهره کاهش پیدا میکند تمایل به سمت بازار دارایی ها با افزایش همراه می شود و پول از سمت سپرده ها به سمت بازار دارایی ها سوق پیدا می کند.
دهقان دهنوی با بیان اینکه مردم از بورس استقبال کردند و سرمایههای خود را وارد این بازار کرده اند، افزود: بازار سرمایه از محل حضور مردم توسعه فعالیت پیدا کرده است که در کنار آن نقش و جایگاه این بازار در اقتصاد کشور با افزایش همراه شده است اما تعداد قابل توجهی از مردم که در قیمت های اوج و در ماه تیر و مرداد وارد بورس شدند به دلیل قرار گرفتن شاخص بورس در مسیر نزولی دچار ضرر و زیان سنگینی شدند.
رییس سازمان بورس و اورای بهادار اظهار داشت: این موضوع برای ما نارحت کننده است و به عنوان دغدغه محسوب می شود، در این مورد فکر خواهیم کرد که چگونه می توان در آینده از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد.
وی با بیان اینکه ماهیت و جبران بورس در خود بورس است، گفت: اکنون شاخص بورس در محدوده کانال یک میلیون و ۱۵۰ هزار واحد قرار دارد شاخص بورس بارها در سنوات گذشته هم ریزش داشته است، درست است که با این شدت ریزش نداشته اما تا ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده اما حدود ۶ ماه بعد از کانالی که ریزش داشت عبور کرد و از آن فراتر هم رفته است.باید فرهنگ سازی کنیم و به مردم آموزش دهیم تا ترغیب و ترویج کنیم کسانی که از دانش کافی برای سرمایه گذاری در بورس برخوردار نیستند روش سرمایه گذاری غیرمستقیم مانند صندوق های سرمایه گذاری و سبدگردان ها را انتخاب کنند.
راه نجات بورس چیست؟
راه نجات بورس چیست؟
دهقان دهنوی به توسعه نهادهای مالی در بازار سرمایه تاکید کرد و گفت: زمانی که به عنوان رییس سازمان بورس انتخاب شدم درخواست مجوز ۲۵۰ شرکت سبدگردان ارائه شد که مدارک آنها کامل بود، در این مدت حدود ۱۲ مجوز ارائه کرده ایم تا از این طریق توسعه بازار سرمایه و زیرساخت ها شکل بگیرد.
رییس سازمان بورس و اورای بهادار گفت: حدود ۱۵ سال بود که مجوز کارگزاری صادر نشده بود، یکی از بحث هایی که در کشور درباره انحصار مجوزها وجود داشت درباره مجوز کارگزاری ها بود، این دستورالعمل بازنگری و فراخوان داده شد تا در این زمینه مجوز ارائه شود.
وی ادامه داد: اعتقاد من در بحث انحصارزدایی، افزایش فعالیت در بازار سرمایه و توسعه این بازار از طریق توسعه نهادهای مالی است که این موضوع را با قدرت دنبال خواهیم کرد.
دهقان دهنوی افزود: بنده کمتر از پنج ماه است که در سازمان بورس حضور پیدا کردم و در این مدت تلاش شد تا سنگ هایی را از مسیر بازار برداریم که سال های زیادی کسی به سمت آن نرفته بود.
رییس سازمان بورس اظهار داشت: پرسنل کارگزاری اجازه داشتند که فقط تا سقف ۲۵ میلیون تومان اقدام به خرید و فروش سهام کنند، نتیجه آن این بود که بعضی از پرسنل با کد اشخاص دیگر در بازار معامله می کردند، این محدودیت برداشته شد اما بر روی معاملات آنها نظارت خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه چند سال بود که فشارهای زیادی برای انتشار صورت های مالی سازمان بورس وجود داشت به راحتی این اقدام انجام و صورت های مالی منتشر شد، گفت: در این پنج ماه هر آنچه را که در توان بود انجام دادیم اما تا نقطه مطلوب راه زیادی وجود دارد.
دهقان دهنوی به راه اندازی میز صنعت اشاره کرد و افزود: اعتقاد بنده در بازار سرمایه این است که توسعه و ماهیت وجودی بازار سرمایه وابسته به بازار اولیه است، بازار ثانویه یعنی محلی برای انتقال دارایی ها و سیگنالی برای بازار اولیه.
معاون وزیر اقتصاد و دارایی به بازنگری بحث عرضه اولیه ها اشاره کرد و گفت: عرضه اولیه باید به صورت صرف سهام باشد که پول به صورت مستقیم وارد شرکت ها شود نه اینکه سهامدار عمده از طریق فروش سهام پول خود را از بازار خارج کند.
به گفته وی، دستورالعمل شرکت های سهامی عام مبتنی بر پروژه را نهایی کرده ایم و در هفته جاری یا هفته آینده آن را ابلاغ خواهیم کرد.
علت تغییر دامنه نوسان بورس چیست؟
وی با بیان اینکه برخی صحبت ها در زمینه دخالت سازمان بورس در بازار وجود دارد و اعلام شده است که با تغییر رییس سازمان تغییراتی در این بازار ایجاد می شود، گفت: شورای عالی بورس اعلام کرده ام بنده بیشتر از هر فرد دیگری با محدودیت دامنه نوسان مخالف هستم اما گاهی برای دوره زمانی کوتاه مدت احتیاج به سیاست های مقطعی داریم.
دهقان دهنوی افزود: این موضوع باید بررسی شود که فلسفه مخالفت با وجود دامنه نوسان چیست؟ کارایی بورس حکم می کند اگر خبر مثبتی در مورد شرکت یا صنعتی وجود دارد اثر خود را بر روی سهم بگذارد و دیگر صف ایجاد نشود زیرا این صف ادامه پیدا می کند.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: مقطعی که تصمیم به تغییر دامنه نوسان گرفتیم مقطعی بود که نااطمینانی در اقتصاد کشور وجود داشت و معلوم نبود که قرار است که خبر مثبت یا بد در بازار منتشر شود، همچنین مشخص نشده بود که شکل گیری رروابط ایران در حوزه احیای برجام با قدرت های خارجی به چه شکلی خواهد بود؛ بنابراین این نااطمینانی در حال ایجاد صدمه به بازار بود.
وی ادامه داد: با توجه به وجود چنین مساله ای برای دوره ای کوتاه مدت بخش منفی بازار را کاهش دادیم تا وضعیت نهایی بازار مشخص شود.
بررسی دامنه نوسان در بورس 1400
دهقان دهنوی گفت: برای بلندمدت تصمیم داریم که مکانیزم دامنه نوسان به شکلی تعریف شود که عامل ایجاد صف نشود، دامنه نوسان نباید کامل برداشته شود، اکنون در حال مطالعه این موضوع هستیم و بعد از تکمیل مطالعات یک طرح اساسی را برای دامنه نوسان پیدا خواهیم کرد که برای همیشه خیال بازار و سهامداران از معاملات بورس آسوده باشد.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: مجریان نسبت به تامین مالی پروژه ای آشنایی ندارند و نهادهای مالی از تجربه و دانش کافی برخوردار نیستند، مقررات ما در سازمان بورس کافی نبوده است اما این مسیر باید طی شود.
سازمان بورس امانت دار و امین سهامدار خرد است؟
وی به قیمت گذاری دستوری اشاره کرد و گفت: قیمت گذاری دستوری ایجاد شده است زیرا بسیاری از مدیران صنایع نسبت به منافع سهامدار خرد حساسیت کافی ندارند، این موضوع که در پایان فعالیت چه میزان سود برای سهامدار باقی می ماند جزو اولیت بخشی از مراکز نیست.
دهقان دهنوی گفت: این موضوع برای بازار سرمایه جزو اولویت ها قرار دارد، نه تنها اولویت است بلکه با وجود اینکه سازمان بورس امانت دار و امین سهامدار خرد است از طریق میز صنعت در حال انتقال پیام خود به قانون گذار و سیاست گذار هستیم.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: چند روز گذشته میز صنعت نیروگاهی را برگزار کردیم، در این جلسه بحث های زیادی انجام و اعلام شد که اگر اکنون نیروگاه های موجود بخواهند سیکل ترکیبی خود را کامل کنند حدود هفت هزار و 500 مگاوات برق، قابل تولید است.
وی با اشاره به اینکه اگر سرمایه گذاری در صنعت نیروگاهی توجیه پذیر شود سهامدار و اقتصاد از آن نفع خواهند بود، گفت: میز صنعت به دنبال طی کردن این راهکارها است تا اثر مثبتی را بر بازار سرمایه داشته باشد.
صندوق تثبیت و توسعه بازار سرمایه قرار نیست که معجزه کنند
دهقان دهنوی با بیان اینکه صندوق تثبیت بازار سرمایه برای یک بازار در حال رشد است، افزود: یک بازار توسعه یافته به اندازه کافی نهادهای مالی و مکانیزم تثبیت کننده دارد و نیازی ندارد که مجموعه حاکمیتی و تنظیم گری دست به این کار بزند اما امروز بازار سرمایه در حال رشد است.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: زمانی که نهاد مالی وجود ندارد که بتواند تامین مالی پروژه ای را انجام دهد بازار سرمایه نیاز به مکانیزم تثبیت کننده دارد، صندوق تثبیت و توسعه بازار سرمایه قرار نیست که معجزه کنند و قیمت ها را مصنوعی افزایش یا کاهش دهند.
وی با اشاره به اینکه مکانیزم این صندوق ها تعریف شده و منابع آنها محدود است، گفت: این صندوق ها در موارد نیاز وارد این بازار می شوند و کمک به تعادل بخشی معاملات، تامین نقدشوندگی بازار را تامین و هموارد کردن نوسانات می کنند.
جزئیات ورود پنج استارتاپ به بورس
دهقان دهنوی به ورود استارتاپ ها در بورس اشاره کرد و افزود: هدف ما این بوده است که پنج استارتاپ را وارد بورس کنیم اما این اقدام با موانع زیادی همراه است که از بیرون تحمیل شده است که اگر این موانع برطرف نشود آسیب هایی را به استارتاپ ها وارد می کند.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه باید مکانیزمی طراحی شود تا نوآوری به همه بازار سرمایه منتشر شود، گفت: اکنون اقدام جدیدی به نام طرح تحول بازار سرمایه آغاز کرده ایم که شامل محورهای مختلف مانند تسهیل فرآیندها، توسعه نهادهای مالی، تقویت بازار اولیه، ایجاد نهادهای مالی، افزایش شفافیت در بازار سرمایه و تقویت جریان اطلاعات از سمت شرکت ها به سهامداران می شود و این موضوع به عنوان نقشه راه به ما کمک خواهد کرد.
وی در مورد عرضه خودرو در بورس کالا گفت: در این حوزه اصولا باید کالای همگن در بورس های کالایی عرضه شوند که خودرو با توجه به تنوع تولید، کالایی همگن نیست اما می توان با این دید موضوع را بررسی کرد که اگر عرضه خودرو در بورس کالا دامنه نوسان در بورس چیست؟ منجر به عادلانه تر شدن قیمت ها و حمایت از تولید شود، می توان آن را اجرایی کرد.
دهقان دهنوی در خصوص شرایط فعلی بازار خودرو گفت: ایجاد یک لاتاری برای تصاحب خودرو و اینکه مردم از طریق قرعه کشی صاحب خودرو شوند، رویدادی منطقی و اقتصادی نیست و این رویه باید به طور حتم برطرف شود.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: اگر ورود خوردو به بورس کالا با هدف رفع مشکلات فعلی، خروج از نظام قیمت گذاری و شفاف سازی مبادلات باشد از عرضه آن استقبال خواهیم کرد تا قیمت گذاری ها شفاف شود.
وی اظهار داشت: سازمان بورس با قیمت گذاری های دستوری که نمونه بارز آن در صنعت خودرو انجام شده مخالف است و بخشی از تلاش ما رایزنی هایی است که شاهد بهبود روند بازار و قیمت گذاری ها باشیم.
اختصاصی « دنیای بورس » | افزایش دامنه نوسان تایید میشود یا تکذیب؟
اگر چه بورس تهران در خصوص در دستور کار قرارگرفتن بازار برتر شفاف سازی کرد اما حالا پاسخی دو پهلو در خصوص دامنه نوسان 10 درصدی به این موضوع داده شده است.
دنیای بورس | در حالی که امروز در بین اهالی بازار سرمایه دستور کار قرار گرفتن بازار برتر (با دامنه نوسان 10 درصدی) در بورس تهران به گوش می رسید، محمدرضا شاه نظری مدیر نظارت بر بازار بورس اوراق بهادار تهران در گفتوگویی اختصاصی با «دنیای بورس» عنوان کرد: دستورکار قرار گرفتن بازار برتر (دامنه نوسان 10 درصدی) تا این لحظه قطعی نشده است و به طور کلی این موضوع نه تایید می شود و نه تکذیب.
اکنون نیز راه اندازی بازار برتر در مرحله کارشناسی قرار دارد و چنین موضوعی مطرح نیست اما در صورت تایید زمان اجرای آن نیز متعاقبا اعلام خواهد شد.
پیشتر امروز در بازار شایعاتی از افزایش دامنه نوسان شنیده میشد. طبق اطلاع از منابع موثق موضوع تکذیب شده و صحت نداشته است. همان موقع «دنیای بورس» از منابع مطلع کسب اطلاع کرده بود که البته بازار برتر از گذشته در برنامه سازمان بورس و اوراق بهادار بوده اما فعلا قصدی برای تغییر دامنه نوسان وجود ندارد.
دامنه نوسان چیست | عوامل موثر بر آن کدامند
تعریف مرسوم دامنه نوسان قیمت در بازار سهام (بورس و فرابورس) بر اساس آییننامه بازار معاملات اوراق تهران عبارت است از پایین ترین تا بالا ترین قیمتی است که در آن دامنه طی یک یا چند جلسه معاملات بورس ،قیمت میتواند بالا و پایین شود.
این عامل یا همان دامنه نوسان شاخصهای است که از ابتدای شروع فعالیتهای بازارهای مالی و معاملاتی سهام در تمامی دنیا مورد توجه قرار گرفت و اعمال شد. این عامل برای کنترل نوسانات شاخص بازارهای مالی مورد استفاده قرار میگیرد. در بازارهای سرمایه به دلیل جلوگیری به هم ریختگی و به نوعی تداخل در عرضه و تقاضا قوانین و مقرراتی وجود دارد که تمامی آنها کمک میکند بازارهای مالی از افسار گسیختگی و هرج و مرج به دور باشند. بر همین اساس سیاست گذار مدعی است دامنه مجاز نوسان و همینطور استاپ لاسها یا توقف معاملات و دیگر ابزارهایی که در اختیار شما است سبب میشود معامله کردن در این بازارها بیش از پیش ساده و سهل باشند.
موضوعی که درباره بازار سرمایه میتواند بسیار حائز اهمیت و قابلتأمل باشد این است که در بعضی از روزهای خاص و تعیین شده این بازار از قوانینی که درباره نوسانات قیمت گفته شد پیروی نمیکند.
- بازگشایی سهمها بعد از برقراری جلسه فوقالعاده برای کاهش یا افزایش سرمایه
- در صورت ۲۰ درصد افزایش سهم در زمان بازگشایی بعد از اعلام افزایش و یا کاهش سود سهم
- در روز بعد از مجمع عمومی برای تقسیم سودها
نکته: بد نیست این نکته را در نظر داشته باشید که شرکتهایی که مدتی است نمادهای آنها متوقف شده است پس از بازگشایی نماد شامل دامنه نوسان نمیشوند. ممکن است برای شما سؤال پیش بیاید که علت آن چیست که باید گفت به دلیل آنکه اطلاعات مهمی که نماد شرکت به خاطر آن متوقف شده است امکان دارد تأثیری بیشتر از دامنه نوسان از پیش مشخص شده بر قیمت سهام داشته باشد. که اگر چنین حالتی اتفاق بیافتد طبیعی است که بر اساس حراج باید اجازه داده شود تا اطلاعات تأثیر واقعی خود را بر مقدار عرضه و تقاضا و در انتها قیمت سهمها بگذارد.
میتوان گفت در روزهایی که در بالا به آنها اشاره کردیم سهم ها خرید و فروش میشوند اما بدون نوسان قیمت. باید توجه داشت که دامنه نوسان بازار پایه در سه تابلوی مختلف که با رنگهای زرد و نارنجی و قرمز مشخص شده اند معامله میشوند که به ترتیب دامنه نوسانات در آنها با توجه به رنگهایشان متفاوت است. نکتهای که وجود دارد این است که در صورت وجود تقاضا برای خرید یا فروش در سهمهای بازار پایه به مدت سه روز پشت سر هم درصدها روی تابلوی قیمت سهام اندکی متفاوت خواهد بود.
زمانی که یک شرکت افزایش سرمایه میدهد به همان اندازه میزان سهام آنها نیز افزایش پیدا می کند. زمانی که تعداد سهامها افزایش پیدا میکنند در حالت عادی و بر اساس روال عادی این حالت ایجاد میشود که مالکیت کسانی که قبل از افزایش سرمایه نسبت به خرید سهام شرکت مورد نظر اقدام کرده بودند به همان نسبتی که سهام اضافه شده است، مالکیت آنها کم میشود.
از همین رو براساس قوانینی که در کتاب تجارت نوشته شده است بعد از افزایش سرمایه برای کسانی که از قبل سهام دار بودهاند این حق محفوظ است که قبل از آنکه بتوانند از افزایش سهام جدید سهمی داشته باشند آنها میتوانند آنها را خریداری نمایند. به این نوع سهام سهام حق تقدم نیز گفته میشود.
به هر میزان که برای سهام عادی دامنه نوسان در نظر گرفته شده است برای سهام حق تقدم این میزان میبایست ضربدر دو شود به عبارتی خرید و فروش نماد سهام حق تقدم دو برابر سهام عادی در نظر گرفته میشود. به عبارتی نماد سهام حق تقدم در زمانی که بازار معاملاتی یعنی بورس در حال فعالیت است این امکان و توانایی را دامنه نوسان در بورس چیست؟ دارد تا به اندازه + ده درصد و – ده در صد نسبت به قیمتهایی که در روز گذشته بسته شده است تغییر کند.
این بدان معنی است که اگر قیمت شرکت الف در روز قبل با عدد ۱۰۰۰ ریال برای هر سهم بسته شده است در روز بعدی میتواند به اندازهی ۱۰۰ ریال افزایش برای هر سهم و ۱۰۰ ریال کاهش برای هر سهم را به ثبت برساند. در نتیجه کسانی که اقدام به خرید و فروش سهام حق تقدم میکنند باید با مدیریت ریسک آشنایی کامل داشته باشند تا بتوانند با آگاهی کامل نسبت به خرید و فروش آن اقدام کنند تا مبادا سرمایه آنها از بین برود.
دامنه نوسان بورس سایر کشورها
دامنه نوسان در بورس یکی از ابزارهایی است که از آن برای جلوگیری رفتارهای هیجانی سهامداران برای خرید یا فروش سهامی مورد استفاده قرار میگیرد. به این صورت که ممکن است در اثر شنیدن اخبار یا اتفاقی عدهای از سهامداران سهام شرکت خاصی را خرید و فروش کنند در نتیجه امکان دارد این سیگنال ها سبب افزایش یا کاهش جهشی در قیمتها شود که از همین رو سبب میشود تا بازار با نوسانات زیادی رو به رو باشد که بسیاری از آنها هیجانی است.
بورس توکیو دامنه نوسان بسیار زیادی دارد و این دامنه از ۱۰ تا ۶۰ درصد متغیر است که میتوان آن را یکی از بازارهایی در نظر گرفت که این دامنه را تا حد بسیار زیادی باز در نظر گرفته اند ،سایر کشورهای شرق آسیا که سهامداران در بازارهای مالی عملکرد آزدانه تری برخوردار هستند مانند مالزی و فیلیپین نیز از چنین درصدهایی برخورد هستند مانند بورس کوالالامپور نیز از دامنه نوسان ۳۰ درصدی در معاملات خود استفاده میکند.
در بازارهای مالی اروپا این عدد تا حدی به تعادل می رسد و از ۵ درصد تا ۲۰ درصد متغیر است، به طور مثال در کشور فرانسه که از اقتصاد قوی برخوردار است، شما با دامنه نوسان ۱۰ تا ۲۰ درصدی رو به رو خواهید بود که این میزان در کشور مانند فنلاند به عدد ۱۵ درصد میرسد.
اما اگر میخواهید هیچ عامل خارجی و ابزاری نتواند جلوی صعود یا سقوط یک شبهی شما را بگیرد بهتر است سری به نیویورک بزنید زیرا دامنه نوسان بورس نیویورک صفر است و به عبارتی هیچ ابزاری نمیتواند جلوی آن را بگیرد و شما دامنه نوسان نامحدود را تجربه میکنید. چنین حالتی را نیز در یونان و همینطور برزیل نیز میتوانید داشته باشید. در بازار سهام ایران (بورس تهران و فرابورس ایران) نیز حداقل و حداکثر میزان نوسان نیز در سهام عادی ۱ تا پنج درصد است.
بورس و فرابورس
بازار ها و نهاد های مالی، دارای ساختار اقتصادی و سازمانی پیچیده ای هستند که نقش مهمی در استراتژی قیمت گذاری در بازار را دارند.
در واقع به بازاری که در آن اوراق بهادار معامله می گردد، از جمله بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار مشتقات و بازار فارکس، بازار مالی گفته می شود.
بازار های مالی به منظور عملکرد صحیح اقتصادی در راستای سرمایه گذاری، دارای اهمیت می باشند. در حال حاضر، بسیاری از بازار های جهانی بخش عمده ای از معاملات خود را از طریق بورس انجام می دهند.
در واقع می توان گفت بورس محلی برای معامله می باشد که در آن بین فروشنده یا تولید کننده و خریدار یا مصرف کننده، داد و ستدی صورت می گیرد.
بورس یک بازار برای داد و ستد سهام شرکت ها و سایر اوراق بهادار می باشد که در دو بخش بازار بدهی و بازار سهام در حال فعالیت می باشد.
بازار سهام:
بازار سهام، بازاری است که عموم مردم آن را معادل بورس می دانند و محلی برای عرضه سهام شرکت های مختلف می باشد.
به بیان دیگر، این سهام پس از عرضه اولیه، در بازار ثانویه معامله می شوند که این کار توسط معامله گران بورس صورت می گیرد.
بازار بدهی:
بازار بدهی بخشی از بازار است که در آن اوراق قرضه داد و ستد می شود. در واقع این بازار به نوعی مکمل بانک به جهت تامین مالی می باشد. در این بازار، شرکت های خصوصی، شهرداری ها و دولت به منظور تامین مالی، اقدام به عرضه اوراق نهاد خود می کنند.
معمولا این نوع از اوراق دارای سود مشخصی هستند و از ریسک پایین تری نسبت به سهام برخوردارند. پشتوانه این اوراق متفاوت می باشد و بر اساس این تفاوت، سرمایه گذاران اقدام به خرید این اوراق می کنند.
انواع بورس:
بورس دارای انواع زیر می باشد.
بورس اوراق بهادار:
در بورس اوراق بهادار، اوراق مالی مربوط به شرکت های مختلف مورد داد و ستد قرار می گیرد، همانند سهام و اوراق بدهی و….
در نگاه عموم، بورس اوراق بهادار همان بورس سهام می باشد که در این بورس اوراق دیگری مانند اوراق بدهی و… بر اساس ضوابط خاص خود مورد معامله قرار می گیرد.
مفهوم بازار اول و دوم و تابلوی اصلی و فرعی:
سازمان بورس اوراق بهادار دارای دو بازار اول و دوم می باشد که بازار اول نیز دارای دو تابلوی اصلی و فرعی است.
دلایل دسته بندی شرکت ها در بازار ها و تابلو ها:
- میزان بزرگی شرکت
- میزان سرمایه ثبت شده
- درصد شناوری سهام (میزان سهام عرضه شده و مورد معامله)
- تعداد سهام دار ها
- و…
پس از این که شرکتی درخواست خود را به سازمان بورس ارائه کرد، در صورت داشتن شرایط لازم، در یکی از این دو بازار و یکی از این دو تابلو قرار می گیرد که این امر مستلزم تایید سازمان بورس می باشد.
نکته: نحوه معامله سهام در این شرکت برای سرمایه گذاران یکسان می باشد.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله ارزش اسمی سهام را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
انواع بازار های فرابورس
فرابورس:
در راستای بازار بورس، بازار دیگری به نام بازار فرابورس (OTC) وجود دارد که به معنی «خارج از بورس» می باشد. بر اساس تعریف جهانی بازار فرابورس، در این بازار شرکت هایی مورد داد و ستد قرار می گیرند که به اندازه کافی، شفافیت ندارند و وضعیت سوددهی آنها مناسب نمی باشد.
سازمان فرابورس نظارت کمتر و محدود تری در این بازار دارد و صرفا به منظور جلوگیری از کلاه برداری، شرکت هایی که مجوز ورود به بورس را ندارند، در این بازار به فعالیت می پردازند.
- نکته ۱: بازار فرابورس در ایران، از شکل دنیایی آن خارج شده و در حد بازار بورس فعالیت می کند.
- نکته ۲: دامنه نوسان شرکت های فرابورسی همانند شرکت های موجود در بورس اوراق بهادار 5 درصد می باشد.
انواع بازار های فرابورس:
فرابورس دارای پنج بازار زیر است:
- بازار اول
- بازار دوم
- بازار سوم
- ابزار های نوین
- بازار پایه
نکته: شرکت های فرابورسی، با توجه به شرایط پذیرش، عرضه و نوع نقل و انتقالات، در این بازار ها دسته بندی می شوند.
معنای بازار پایه:
بازار پایه به عنوان پنجمین بازار فرابورس فعالیت دارد و زمانی که شرکتی شرایط لازم جهت پذیرش در هیچ یک از بازار های اول و دوم بورس و فرابورس را نداشته باشد، برای فعالیت در بازار سرمایه در بازار پایه پذیرش می شود.
نکته: عموما شرکت هایی که ورشکسته شده اند و یا در معرض ورشکستگی هستند در این دسته قرار می گیرند.
تابلو های فرابورس:
شرکت های پذیرش شده با توجه به میزان ریسک سرمایه گذاری شده، به سه تابلو زیر دسته بندی می شوند:
بازاری به نام بورس کالا:
بورس کالا، نوعی دیگری از انواع بورس می باشد که در آن معاملات روی یک کالای فیزیکی انجام می شود. در واقع می توان گفت، بورس کالا مکانی است که طلا، فلزات، محصولات کشاورزی و … مورد داد و ستد قرار می گیرند.
بازار فیوچرز یا آتی:
بازار های دیگری برای معاملات غیر فیزیکی کالا ها تعریف شده است که به آنها بازار فیوچرز یا آتی (futures) و آپشن یا اختیار (options) گفته می شود.
نکته: در این بازار ها کالا ها به منظور تحویل در آینده مورد معامله قرار می گیرند.
در این بازار ها دو گروه زیر فعالیت می کنند:
مصرف کنندگان و تولید کنندگان واقعی
مصرف کنندگان و تولید کنندگان واقعی به این دلیل در بازار آتی و آپشن وجود دارند که درآمد یا هزینه های آنها از ریسک کمتری داشته باشند. به این عملیات، پوشش ریسک (hedge) گفته می شود که خریدار و فروشنده قیمت معامله کالا را در آینده تثبیت می کند.
سفته بازان، با معامله در قرارداد های آتی یا اختیار، با توجه به نوسان قیمت ها، سود کسب می کنند.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله رکود اقتصادی را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
تعریف شاخص بورس
بازاری به نام بورس انرژی:
بورس انرژی، یکی از انواع بورس می باشد که از سال ۱۳۹۱ شمسی، شروع به فعالیت کرده است. بورس انرژی یک نوع بورس کالا است که در آن معاملات دارای انرژی و اوراق آن مورد داد و ستد قرار می گیرد.
حامل های انرژی:
بورس انرژی رتبه چهارمین بورس کشور را دارد که به منظور عرضه محصولات نفتی و مشتقات آن، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و دامنه نوسان در بورس چیست؟ سایر حامل های انرژی شکل گرفته است.
انواع بازار در بورس انرژی:
بورس انرژی، دارای سه بازار زیر می باشد:
- بازار فیزیکی: خرید و فروش کالا های پذیرفته شده در بورس در آن انجام می شود و خود شامل ۳ تابلو نفت، گاز و سایر حامل های انرژی می باشد.
- بازار مشتقه: خرید و فروش اوراق بهادار مبتنی بر کالا های پذیرفته شده در این بازار انجام می شود که شامل ۳ تابلو قرارداد های سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و اختیار معامله می باشد.
- بازار فرعی: خرید و فروش کالا های تک محموله ای در این بازار انجام می شود.
شاخص بورس:
بورس مجموعه ای از سهام شرکت ها را شامل می شود که این شرکت ها در صنایع مختلفی مشغول به فعالیت هستند.
زمانی که افراد به بورس وارد می شوند، نمی توانند تمامی شرکت ها را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار دهند در نتیجه نیازمند معیاری عمومی برای سنجش سهام می باشند که در این راستا، شاخص ها معرفی می شوند که نیاز است تعریف شاخص بورس را دقیق تر دانست.
به بیان دقیق تر، شاخص بورس نوعی میانگین قیمت تمامی سهام موجود در یک بورس می باشد که تغییرات آن، وضعیت عمومی آن بازار را نشان می دهد.
سوال: نحوه سرمایه گذاری در بورس چگونه است؟
فردی که به سرمایه گذاری در بورس علاقه دارد، ابتدا باید با نحوه سرمایه گذاری آشنایی یابد سپس کد سهامداری خود را از یک کارگزار معتمد دریافت نماید و پس از آن به فرآیند خرید و فروش سهام بپردازد.
لازم به ذکر است که این نوع سرمایه گذاری می تواند به صورت حضوری و با مراجعه به کارگزار و یا تلفنی و یا آنلاین اقدام به معامله نماید.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله اوراق مالیاتی را به شما پیشنهاد می کنیم.
معنی دامنه نوسان در بازار سهام چیست
ورود سرمایهگذاران جدید به بازار سهام سبب شده است تا موضوع آشنایی با اصطلاحات بورس، یکی از موارد مهم در فعالیتهای آنها برای معامله کاملاً حرفهای باشد.
به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، منظور از دامنه نوسان، حداکثر افزایش یا کاهشی است که قیمت سهام شرکت، در یک روز میتواند داشته باشد.
در حال حاضر، دامنه نوسان قیمت سهام در بورس تهران، 4 درصد و دامنه نوسان قیمت سهام در فرابورس، 5 درصد است، به این معنا که مثلاً اگر قیمت سهم الف در بورس تهران، در ابتدای روز 200 تومان باشد، قیمت این سهم در پایان ساعت معاملات حداکثر میتواند 8 تومان افزایش و یا 8 تومان کاهش داشته باشد (8=0.04*200).
دامنه نوسان با این هدف تعیینشده است که در مواقع بحرانی یا در مواردی که بازار، تحت تأثیر رفتارهای هیجانـی برخی سهامداران، بهویژه سهامداران خرد قرار دارد، از بروز نوسانات شدید در قیمت سهام و درنتیجه، ضرر و زیـان هنگفت سهامداران جلوگیری شـود.
البته شرکتهایی که نماد آنها مدتـی متوقفشده است، پس از بازگشایـی نماد مشمول دامنه نوسان نمیشوند، زیـرا اطلاعات بااهمیتی که نماد شرکت به خاطـر آن متوقفشده است، ممکن است تأثیری، بیش از دامنه نوسان تعیینشده بر قیمت سهم داشته باشد.
طبیعی است که بر اساس سازوکار حراج، باید اجازه داده شود تا اطلاعات، تأثیر واقعی خود را بر میزان عرضه و تقاضا و درنتیجه قیمت سهام بگذارد، هرچند این تأثیـر بیشتـر از دامنه مجـاز نوسـان روزانه باشد.