معرفی اندیکاتور RSI

واگرایی نزولی در نمودار بیت کوین

اندیکاتور RSI؛ قسمت بیست و سوم آموزش تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال

اندیکاتور RSI چیست؟ در این قسمت، به آموزش شاخص قدرت نسبی به زبان ساده و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال مانند بیت کوین می‌پردازیم.

اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی یکی از پرکاربردترین ابزارهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال است. در بازار ارزهای دیجیتال و همچنین سایر بازارهای مالی، این اندیکاتور توسط تحلیلگران بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. به همین علت تصمیم گرفتیم تا جلسه بیست و سوم آموزش تحلیل تکنیکال رمز ارزها را به معرفی کامل این اندیکاتور محبوب اختصاص دهیم.

اندیکاتور RSI چیست؟

ولز وایلدر (Welles Wilder) توسعه‌دهنده اندیکاتورهای مورد استفاده در بازارهای مالی، اندیکاتور RSI را در کتاب خود در سال 1978 میلادی معرفی کرد. شاخص قدرت نسبی یا Relative Strength Index نام کامل این اندیکاتور است که به اختصار RSI نامیده می‌شود. RSI در حقیقت یک اسیلاتور است که سرعت و تغییر حرکات قیمت را اندازه‌گیری می‌کند. این شاخص بین صفر و صد نوسان می‌کند (مانند تمام اسیلاتورها).

با استفاده از ابزارهای تحلیلی که امروزه در دسترس تحلیلگران قرار دارد، طبیعتا نیازی به مطالعه فرمول یک اندیکاتور نیست، چون ابزارهای معاملاتی این اندیکاتور را ارائه می‌دهند. اما این بخش را برای افراد علاقه‌مند آورده‌ایم. اگر علاقه‌ای به چرخیدن میان اعداد و معادلات ندارید، با عبور از این بخش، نکته‌ای را از دست نخواهید داد.

اندیکاتور RSI با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌شود:

(RSI = 100-(100/1+RS

RS = Average Gain / Average Loss

برای محاسبه RS بایستی میانگین سود و میانگین ضرر در 14 دوره گذشته (عدد پیشنهادی آقای وایدر) را محاسبه کرد.

RSI صفر و صد چه معنایی دارد؟

زمانی که عدد اندیکاتور RSI صفر باشد، به این معنی‌ است که در 14 کندل قبل، قیمت بسته شدن هر کندل پایین‌تر از قیمت بسته شدن کندل قبل خود بوده و در طول 14 کندل قبل، هیچ یک بالاتر از قیمت Close دوره گذشته خود بسته نشده است. این اتفاق به معنی فشار بسیار بالای فروش در بازار است.

در طرف،شاخص RSI روی عدد 100، به این معنی‌ است که در 14 کندل قبل، بازار کاملا مثبت بوده، به طوریکه قیمت Close هر روز بالاتر از قیمت Close روز قبل بوده‌ است. فشار خرید بسیار بالا عامل این اتفاق است.

فهم عبارت بالا به معنی فهم اندیکاتور RSI است. اما توجه داشته باشید که صفر بودن میانگین سود و زیان در 14 کندل قبل به ندرت اتفاق می‌افتد. پس عبارت بالا را باید اینطور تفسیر کنیم:

هر چقدر عدد شاخص RSI به 100 نزدیکتر باشد، نشان دهنده این است که در 14 کندل قبل، معامله‌گران کمتر ضرر کرده‌اند. در مقابل هرچقدر عدد شاخص آر اس آی به صفر نزدیکتر باشد، نشان‌دهنده این بوده که در 14 کندل قبل، معامله‌گران کمتر سود کرده‌اند.

دوره زمانی

در تمام تعاریفی که تا اینجا ارائه شد، از عدد 14 استفاده کردیم. علت این است که این عدد را آقای وایلدر، توسعه دهنده اندیکاتور، پیشنهاد کرده‌اند. اما اعداد دیگری نیز می‌توان به کار برد. به طور کلی هرچه عدد کوچکتری انتخاب کنیم، اندیکاتور به تغییرات قیمت حساسیت بیشتری خواهد داشت و هر چه عدد دوره زمانی آن بزرگتر باشد، حساسیت اندیکاتور به تغییرات قیمتی کاهش خواهد یافت. برای یافتن عدد مناسب برای دوره زمانی اندیکاتور آر اس آی پیشنهاد می‌شود تا دوره زمانی‌های مختلف برای هر ارز دیجیتال را امتحان کرده و بررسی کنید که کدام دوره زمانی با قیمت همخوانی بیشتری دارد.

سیگنالهای اندیکاتور RSI

به طور کلی، اندیکاتور RSI چندین کاربرد داشته که از آن‌ها می‌توان برای سیگنال گرفتن در تحلیل تکنیکال استفاده کرد. در ادامه، به معرفی این کاربردها می‌پردازیم.

وایلدر ناحیه RSI بالای 70 و RSI زیر 30 را جداگانه نام‌گذاری کرده است. به محدوده بالای 70، ناحیه اشباع خرید یا Overbought و به محدوده زیر 30، ناحیه اشباع فروش یا Oversold گفته می‌شود. این نواحی نشان‌ دهنده تضعیف روند جاری بوده و زمانی که معرفی اندیکاتور RSI اندیکاتور RSI در یک روند، به منطقه اشباع خرید برسد، نشان دهنده این است که روند جاری نیاز به اصلاح قیمت دارد.

واگرایی اندیکاتور با قیمت یکی از سیگنال‌هایی است که تقریبا از تمامی اندیکاتورها دریافت می‌شود. واگرایی به حالتی گفته می‌شود که رفتار اندیکاتور، روند قیمت را تایید نکند. برای مثال، در معرفی اندیکاتور RSI صورتی که قیمت افزایش پیدا کند، اما عدد اندیکاتور RSI کاهش یابد یا برعکس قیمت کاهش پیدا کند، اما عدد اندیکاتور RSI افزایش یابد، به آن واگرایی بین قیمت و اندیکاتور گفته می‌شود. در مورد اندیکاتور آر اس آی، واگرایی بسیار کاربرد دارد.

واگرایی صعودی به حالتی گفته می‌شود که قیمت کف جدیدی پایین‌تر از کف قبلی خود ایجاد کند، اما کف جدید اندیکاتور RSI بالاتر از کف قبلی خود باشد. این حالت نشان‌دهنده این بوده که اندیکاتور رفتار قیمت را تایید نمی‌کند و سیگنال بالا بودن تمایل به رشد قیمت را نشان می‌دهد.

واگرایی صعودی در نمودار قیمت بیت کوین

واگرایی نزولی به حالتی گفته می‌شود که قیمت سقف جدیدی بالاتر از سقف قبلی خود ایجاد کند، اما سقف جدید اندیکاتور RSI پایین‌تر از سقف قبلی خود باشد. در این حالت، اندیکاتور افزایش تمایل به ریزش قیمت را نشان می‌دهد.

واگرایی نزولی در نمودار بیت کوین

شایان ذکر است که در روندهای قوی، واگرایی‌ها با خطای بیشتری همراه هستند. ممکن است در یک روند صعودی قوی، اندیکاتور RSI در طول روند چندین بار واگرایی نشان دهد، اما قیمت پس از یک استراحت کوتاه مجددا به روند صعودی خود ادامه دهد. در مورد روند نزولی هم وقوع چنین اتفاقی ممکن است.

اندیکاتور RSI و فیل شدن واگرایی ها در نمودار بیت کوین

پس در روندهای قدرتمند، در هنگام استفاده از واگرایی‌ها، دقت بیشتری داشته باشید و سعی کنید با دیگر ابزارهای تحلیلی، تایید بازگشت روند را برای خود مشخص کنید و صرفا از واگرایی استفاده نکنید.

اندرو کاردول (Andrew Cardwell) برای اندیکاتور RSI گونه دیگری از واگرایی را معرفی کرد. او این واگرایی را Positive-Negative Reversal نام‌گذاری نمود. این واگرایی کاملا مخالف واگرایی صعودی و نزولی است. در متون فارسی این نوع واگرایی را مخفی معرفی کرده‌اند، اما توسعه دهنده آن، نام بازگشتی مثبت و منفی را برای آن انتخاب کرده است.

Positive Reversal: در حالتی که اندیکاتور آر اس آی در محدوده‌ای بین 30 تا 50 قرار داشته باشد، در صورتی که قیمت کف جدیدی بالاتر از کف قبلی خود ایجاد کند و کف جدید اندیکاتور پایین‌تر از کف قبلی خود باشد، این حالت را بازگشتی مثبت نام‌گذاری کرد و پس از این اتفاق، انتظار رشد قیمت را داریم.

Negative Reversal: این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که اندیکاتور RSI در ناحیه بین 50 تا 70 قرار گرفته و قیمت سقف جدیدی پایین‌تر از سقف قبلی خود ایجاد می‌کند، در حالی که سقف جدید اندیکاتور بالاتر از سقف قبلی است. در این حالت انتظار ریزش قیمت را داریم.

استفاده دیگری اندیکاتور RSI، رسم خط روند و کانال قیمت و یافتن الگوهای نموداری است. گاهی اوقات رسم خط روند در اندیکاتور بهتر انجام می‌شود و شکست آن سریعتر از شکست خط روند بر روی قیمت اتفاق می‌افتد که می‌تواند تغییر روند را سریعتر نشان دهد. در این باره بین تحلیل‌گران اختلاف نظر وجود دارد و برخی این‌کار را برخلاف هدف ایجاد اسیلاتورها می‌دانند.

*در صورت داشتن سوال، کاربران می‌توانند آن را در گروه تلگرامی اکسچینو مگ مطرح نمایند.

آموزش اندیکاتور RSI به زبان ساده از صفر تا ۱۰۰

اندیکاتور RSI که مخفف عبارت لاتین Relative Strength Index، با معنی شاخص قدرت نسبی می باشد. این اندیکاتور از نظر طبقه بندی انواع اندیکاتور ها در گروه اسیلاتور ها قرار می گیرد چرا که همواره در بین دو عدد صفر تا ۱۰۰ در حال نوسان می باشد. همچنین می‌توان گفت که جزء اندیکاتورهای تاخیری می باشد.

اندیکاتور RSI به صورت پیش فرض قدرت نسبی قیمت یک نماد را در ۱۴ کندل پیشین محاسبه می کند. که برای محاسبه آن با استفاده از فرمول های ریاضی تابعی از تعداد کندل های مثبت و مردی را محاسبه نموده و یک عدد به عنوان شاخص قدرت نسبی را اعلام می دارد.

اندیکاتور RSI علاوه بر اینکه در دو سطح صفر تا صد نوسان می کند دارای دو سطح اشباع خرید و اشباع فروش نیز می باشد. به صورت پیش فرض اشباع فروش روی عدد سی و اشباع خرید روی عدد ۷۰ قرار گرفته است.

مومنتوم یا گرایش یک مفهوم فیزیکی است که قدرت و شتاب جسم را بررسی می کند. و از روی محاسبات خود مشخص می کند که جسم می تواند در جهت قبلی خود به مسیر ادامه دهد و یا معرفی اندیکاتور RSI احتمال تغییر مسیر در آن وجود دارد. مومنتوم بازار نیز به جای جسم قیمت یک سهام را از نظر قدرت و شتاب بررسی می کند و سپس مشخص می کند که آیا روند قبلی حفظ خواهد شد و یا منتظر تغییر رود باید باشیم.

اندیکاتور RSI در واقع همان مومنتوم بازار می باشد که می‌توان با بررسی آن تا حدود زیادی متوجه شد که آیا تغییر روندی در حرکت قیمتی بازار وجود دارد یا خیر؟

کاربردها و توانمندی های اندیکاتور RSI

هنگامی که شخصی در بازارهای سنتی وارد بازار میشود اصولا تا یک مدتی برای اینکه بتواند روند بازار خوب درک کند و تجربیات افراد با سابقه تر استفاده می کند. چرا که افراد با سابقه با توجه به اینکه قیمت های چندی پیش بازار را تجربه نموده اند میتوانند با علاجی و پایین و بالا کردن آنها متوجه بشوند که آیا الان بازار کشش خرید دارد یا نه همچنین آیا فروشندگان در این بازار موفق‌تر از خریداران هستند و یا برعکس.

اما در بازارهای مدرن امروزی مانند بورس ایران و یا فارکس و بازار های ارز های دیجیتال به چند دلیل دیگر نمی تواند تجربیات افراد با سابقه همانند گذشته استفاده نمود. در حال حاضر بازار بسیار گسترش دارد و این گستردگی در بازار های مالی به قدری است که یک شخص نمی‌تواند کلیت بازار تسلط کافی داشته باشد. و از طرفی با توجه به اینکه سرعت خرید و فروش و تغییرات قیمت به قدری است که نمی شود در این زمان کوتاه به توصیه‌های دیگران دل خوش کرد.

از این سو برای این که بتوان در بازارهای مالی امروز از تجربیات دیگران نیز استفاده کرد. ‏ بهتر است از اندیکاتورها که در واقع همان تجربیات افراد موفق در زمینه بازارهای مالی می‌باشد استفاده شود. چرا که هم سرعت بالایی داره و همچنین همواره در دسترس می باشد. اندیکاتور rsi با بررسی چندین بازی قیمت قبلی همانند پیشکسوتان تحویل خود را از بازار در اختیار کاربر قرار می دهد.

ناحیه اشباح فروش در اندیکاتور RSI در واقع ناحیه ای است که در آن ناحیه کمک مشاهده کاهش فروش های افراطی در بازار هستیم و احتمالاً قدرت خریدار ها به زودی در این منطقه نسبت به قدرت فروشندگان افزایش پیدا خواهد کرد. و برعکس آن در ناحیه اشباع خرید قدرت خریداران افراتین کم شده و به تدریج قدرت فروشندگان نسبت به خریداران افزایش پیدا خواهد کرد.

حال با استفاده از مفاهیم که گفته شد و همچنین با تکنیک هایی که وجود دارد می توان مشخص کرد که با استفاده از اندیکاتور RSI چه زمانی سیگنال های خرید و یا سیگنال های خروج صادر می شود. و یا اینکه با استفاده از اندیکاتور RSI رسم خط روند بر روی آن حتی می توان زودتر از حرکت قیمتی تغییر روند را پیش بینی نمود.

ویدیو آموزشی بخشی از دوره های آموزشی مربوط به دوره های تکنیکال می باشد که به صورت جداگانه نیز ارائه شده است. اگر کاربران بتوانند معرفی اندیکاتور RSI در این اندیکاتور تسلط کافی پیدا کنند با استفاده از تکنیک های خاصی می توانند کارایی های بهترین راه برای اندیکاتور RSI طراحی نمایند. در این آموزش سعی کردیم تقریباً در یک ساعت تمامی مطالب مربوط به این اندیکاتور پرطرفدار را توضیح دهیم. به طوری که اشخاصی که بتوانند تمامی مطالب این ویدیو آموزشی را خوب درک نمایند و همچنین تمرین کافی در این خصوص انجام دهند میتوانند در اکثر تصمیم گیری های خود در معامله کردن به آن تکیه کنند.

معرفی و آموزش کامل اندیکاتور RSI

اگر مقالات قبلی رو مطالعه نکردید، پیشنهاد می کینم حتما بخوانید و از آن ها نت برداری کنید. چرا که قطعا مطالب زیادی هست که می توانید از آن ها یاد بگیرید.
در این مقاله هم مانند مقاله قبلی می خواهیم در مورد یکی دیگر از مهم ترین و پر کاربرد ترین اندیکاتور ها در تحلیل تکنیکال صحبت کنیم.
خب بریم به ادامه معرفی و آموزش این اندیکاتور بپردازیم

اندیکاتور RSI چیست؟

اندیکاتور RSI که مخفف عبارت Relative Strength Index هست به معنای شاخص قدرت نسبی هست.
حقیقتا فرمولی که این عدد رو به ما می دهد برای ما آن چنان اهمیتی ندارد. اما تعریف این عدد و کاربرد هایش می تواند در معاملات ما را یاری کند
اندیکاتور rsi همان طور که از اسمش پیداست، در تعریف ساده، میزانی ا ز قدرت خریدار و قدرت فروشنده را در یک روز یا یک لحظه معاملاتی به ما نشان می دهد. در واقع به ما نشان می دهد در این لحظه خریداران قدرتمند تر هستند یا فروشندگان.
در ادامه با کاربرد های بیشتر این اندیکاتور آشنا می شویم.

یک نکته در مورد RSI
اگر دقیق بخواهیم به rsi نگاه کنیم، نباید آن را اندیکاتور بنامیم. در اصل در زمره اسیلاتور ها به شمار می آید. اگر ساده بخواهیم توضیح دهیم، اندیکاتور محدودتی برای نوسان و یا میزان عددی ندارد. اما اسیلاتور ها همیشه در یک بازه ی مشخص عددی در حال نوسان هستند

اندیکاتور (یا اسیلاتور ) RSI همواره بین دو مقدار 0 و 100 در نوسان هست و با توجه به فرمولی که دارد، هرگز نمی تواند عددی غیر از این بازه باشد
اما دو سطح بسیار مهم همیشه در این اندیکاتور وجود دارد که به نوعی سیگنال کلاسیک این اندیکاتور محسوب می شود. سطوح 30 و 70.

چطور از rsi استفاده کنیم؟

خب اصلا از این شروع کنیم که چطور rsi رو روی نمودار بیاوریم. درهر پلتفرمی که برای تحلیل تکینکال استفاده می کنید، زمانی که پنجره اندیکاتورها را باز می کنید با گزینه ‌ی rsi یا نام کامل آن یعنی Reative Strength Index رو می بینید که می تونید انتخابش کنید و از آن استفاده کنید

سیگنال های RSI چیست؟

خب بعد از معرفی اندیکاتور و این که دانستیم چطور آن را روی نمودار بیاوریم، وقت این هست که بدانیم سیگنال هایی که rsi به ما می دهد چیست و کدام از اعتبار بالا تری برخوردار هست.
اولین سیگنالی که از اسیلاتور rsi می توانیم بگیریم، سیگنال کلاسیک آن و استفاده از خطوط یا سطوح 30 و 70 هست.در اصطلاح اولیه، سطح 30، سطح اشباع فروش و سطح 70 سطح اشباع خرید هست.

به چه معنا هستند؟!همون طور که از اسم این سطوح پیداست در این سطح های rsi خریداران یا فروشندگان به اشباع نسبی رسیده اند. به عبارت ساده تر، خریداران از خرید و فروشندگان از فروش سیر شده اند

بیایید برای خرید در Rsi مثال بزنیم…

گفتیم که سطح 30 سطح اشباع فروش هست یعنی جایی که فروشندگان از فروش سهم یا دارایی سیر شده اند. اینجا جایی هست که کم کم خریداران ( یا گاوهای بازار) می توانند وارد این دارایی شوند.

حالا سیگنال اصلی به چه صورت هست؟
زمانی که نمودار اندیکاتور RSI به زیر سطح 30 می‌رسد خریداران باید اماده باشند. چرا که قیمت از همینجا پتانسیل رشد رو داره . حالا سیگنال نهایی کی صادر می شود؟
زمانی که دوباره خط 30 در RSI به بالا شکسته شود!
در این زمان به احتمال بالا نمودار قیمت رشدی رو خواهدداشت و سیگنال کلاسیک RSI صادر میشود.
در مورد سیگنال فروش RSI هم دقیقا به همین صورت هست.
بالای خط 70 جایی هست که تقریبا میشه گفت خریداران در حال اشباع شدن هستند. بنابراین قیمت می تواند ریزشی به سمت پایین داشته باشد.بنابراین در بازار های یک طرفه مثل بورس در این حوالی می تواند موقعیت فروش باشد و در بازارهای مالی دو طرفه مثل کریپتوکارنسی و فارکس میتواند جایگاهی باشد که خرس‌ها وارد بازار می شوند و با معاملات Short باعث روند کاهشی نمودار قیمت می شوند

سیگنال های دیگر RSI

اندیکاتور RSI هم مثل دیگر اندیکاتورها سیگنال های متعددی می تواند صادر کند. کلاسیک ترین سیگنال این اندیکاتور رو با هم بررسی کردیم. اما الان می خواههیم دو مدل دیگر از سیگنال های این اندیکاتور مهم رو با هم بررسی کنیم.

اولین سیگنال از RSI ، همان واگرایی های معروف خودمان هست!
توضیحال واگرایی رو میتونید از مقاله‌ی مکدی به طور مفصل بخوانید و از آن در نمودار RSI هم استفاده کنید

اما سیگنال بعدی که می توانیم از RSI دریافت کنیم چیست؟
سیگنال بعدی RSI میتونه استفاده از خطوط روند در نمودار خود RSI باشد. به این معنا که همان طور که در نمودار قیمت خط روند رسم می کنیم و بر طبق رفتار اون خرید و فروش میکنیم، می توانیم روی نمودار این اندیکاتور هم خطوط روند بکشیم و همان قوانین رو پیاده کنیم و تاییدیه هایی برای استراتژی اصلی خودمون از این اندیکاتور دریافت کنیم

حرف آخر
همان طور که قبلا هم تاکید شده، اندیکاتور ها فقط اجزایی هستند که می توانید توسط آن ها برای استراتژی اصلی خودتون تاییدیه بگیرید.
یک تریدر موفق هیچ گاه تمام تمرکز و تکیه اش را روی یک اندیکاتور قرار نمی دهد و تلاش می کند تا با دیدگاه های مختلف یک سهم ( یا یک دارایی ) رو تحلیل کنه تا به بهترین نتیجه برسه.

چطور با اندیکاتور RSI سیگنال خرید و فروش دریافت کنیم؟

RSI یکی از متداول‌ترین ابزارهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال است. اندیکاتور RSI مخفف "Relative Strength Index" و به معنی شاخص قدرت نسبی است. فردی به نام J. Welles Wilder Jr برای اولین بار چنین شاخصی را ابداع کرد. این اندیکاتور درباره گرایش فروشندگان و خریداران به فروش یا خرید سهم، در بازه زمانی 14 (روز، هفته و ماه) اطلاعاتی می‌دهد و به معامله‌گران در شناسایی سهم های دارای خرید و فروش بیش از حد (به اصطلاح Overbought and oversold) کمک می‌کند.

شاید در نگاه اول، درک مفهوم و استفاده از اندیکاتور RSI به نظر مشکل باشد. اگر تا به حال مفهوم و کاربرد RSI برایتان زیاد جا نیفتاده و یا موفق به کسب سود با استفاده از این اندیکاتور نشده‌اید، این مطلب به شدت به شما پیشنهاد می‌شود. ما در این مطلب آن را معرفی کرده و آموزش استفاده از این اندیکاتور را به ساده‌ترین شکل شرح خواهیم داد. همچنین سعی می‌کنیم با ذکر الگوهای واقعی و تمرین‌ها، در استفاده از RSI ماهر شوید.

اندیکاتور RSI چیست؟

اندیکاتورها به طور کل به 2 دسته اندیکاتورهای معمولی و اُسیلاتورها تقسیم می‌شوند. اسیلاتورها اندیکاتورهایی هستند که دامنه نوسان دارند یعنی بین یک بازه خاصی نوسان می‌کنند. RSI هم از انواع اندیکاتورهای اسیلاتور است و بین 0 تا 100 نوسان می‌کند. در بازه 0 تا 100 دو ناحیه 30 و 70 نقاط کلیدی و حساس اندیکاتور شناخته می‌شوند. مقادیر بالای 70 اشباع خرید و مقادیر پایین 30 اشباع فروش را نشان می‌دهند.

هر زمان مقادیر اندیکاتور پایین‌تر از 30 باشد یعنی شاهد فروش در بازار هستیم، بنابراین امکان کاهش فروش و رشد قیمت وجود دارد. هنگامی که RSI مقادیر بالای 70 را نشان دهد، یعنی بازار در وضعیت خریدهای افراطی قرار گرفته و امکان کاهش جو خرید و افت قیمت وجود دارد.

RSI از معادلات پیچیده ریاضی بدست می‌آید. اینکه این روابط چی هستند مسئله اصلی ما نیست. ما فقط قصد داریم از آن در معاملات خود کمک بگیریم.

وزیر اندیکاتورها RSI

اندیکاتور RSI یکی از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال است. در واقع، این شاخص نسبی کندل‌های مثبت و منفی در بازه زمانی خود را مورد مقایسه قرار می‌دهد و پس از خروج از فرمول، عددی بین 0 تا 100 بدست می‌آید.

نکاتی در مورد اندیکاتور RSI

بهترین دوره برای اندیکاتور RSI دوره 14 روزه می‌باشد. اندیکاتور RSI چون بین محدوده 0 تا 100 نوسان می کند، یک اسیلاتور محسوب می‌شود. در واقع، اسیلاتور به اندیکاتورهایی گفته می‌شود که دامنه نوسان دارند. اندیکاتور RSI بسیار اندیکاتور قدرتمند و سودمندی است. دو نکته اصلی در مورد اندیکاتور RSI مطرح است، که در ادامه به آن می‌پردازیم.

1. منطقه پیش فروش و پیش خرید
2. خط روند، همانگونه که روی نمودار خط روند رسم می‌کنیم، می‌توانیم روی RSI هم خط روند رسم کنیم و نتیجه بگیریم.

وقتی اندیکاتور بالای عدد 70 قرار می‌گیرد، در اصطلاح در منطقه پیش خرید یا خریدهای افراطی قرار دارد و اینگونه تعبیر می‌شود که معامله‌گران به منطقه اشباع خرید رسیده‌اند و ممکن است روند تغییر کند و زمانیکه اندیکاتور زیر محدوده 30 قرار بگیرد وارد منطقه پیش فروش یا فروش احساسی می‌شویم که امکان تغییر روند وجود دارد.

اما نکته قابل توجه اینکه؛ وقتی اندیکاتور به عدد 70 رسید همیشه اینطور نیست معرفی اندیکاتور RSI که خیلی خطرناک باشد و ممکن است تا چندین روز در این محدوده باقی بماند و اگر همیشه به محض رسیدن به این محدوده آن را خطرناک تلقی کنیم، ممکن است از سودهای خوب بازار جا بمانیم؛ بهترین راهکار این است که، کنار سایر ابزار تحلیل تکنیکال از اندیکاتورها به عنوان تایید‌کننده استفاده کنیم که همواره بتوانیم در راستای بازار سودهای مناسبی کسب کنیم.

در نمودار فوق که مربوط به سهم تکشا است، همانگونه که می‌بینید با فلش‌های نارنجی مناطق اشباع فروش مشخص شده است. همانطور که انتظار داشتیم تغییر روند را روی چارت مشاهده می‌کنیم. اما؛ فلش‌های آبی بیانگر منطقه اشباع خرید می‌باشند و ما شاهد برگشت قیمت سهم و روند سهم می‌باشیم.

خطوط روند، برای نشان دادن مسیر حرکت قیمت کشیده می‌شوند. این خطوط می‌توانند حمایت یا مقاومت در بازار بورس و همینطور، مسیر و سرعت حرکت قیمت را نشان دهند و همچنین در دوره‌های کاهش قیمت الگوها رو توصیف می‌کنند. خطوط روند از ابزارهای کلیدی تحلیل تکنیکال هستند و اگر به درستی استفاده شوند می‌توانند بسیار مفید باشند؛ اما، استفاده نادرست از آنها ممکن است بی‌فایده یا حتی خطرناک باشد. یادگیری و آموزش اندیکاتور خط روند در بورس ساده است؛ اما، استفاده نادرست از خطوط روند ممکن است این باور اشتباه را ایجاد کند که قیمت تغییر روند داده است. در حالیکه، پرایس اکشن خلاف این را نشان می‌دهد.
در کل، ترسیم خط روند بر روی اندیکاتور می‌تواند به عنوان بخشی از استراتژی معامله در تحلیل تکنیکال به شمار رود. در نمودار زیر، به تحلیل سهم کساپا با ترسیم خط روند می‌پردازیم.

در نمودار فوق، خطوط روند ترسیم شده به رنگ سبز را مشاهده می‌کنید. همانطور که می‌بینید، قیمت سهم پس از شکست خط روند صعودی، حرکت رو به پایینی داشته است. اگر به خط روند ترسیم شده در اندیکاتور توجه کنید؛ پس از شکستن خط روند، دقیقا همانند قیمت روی نمودار، نوسانات اندیکاتور رو به پایین است.
نکته قابل توجه اینکه؛ زمان شکسته شدن خط روند صعودی اندیکاتور (که با شکل بیضی بنفش رنگی روی اندیکاتور نشان داده شده است) اگر با دقت بیشتری نگاه کنید خواهید دید که، زودتر از شکست خط روند، قیمت سیگنال خروج را داده است، که خود مزیتی بسیار مناسب است. چرا که احتمال گیر افتادن در صف فروش را کمتر می‌کند.

در نمودار RSI مانند خط روند قیمت، نیاز به 3 سطح تماس داریم و هر چه خط روند نزولی RSI در سطوح پایین‌تر یعنی مناطقی که اشباع فروش است بشکند، فضای بیشتری برای حرکت کردن و رشد قیمت دارد.

نواحی اشباع خرید و اشباع فروش / سیگنال گیری از RSI

همان طور که در بالا نیز اشاره کردیم ناحیه بین 70 تا 100 در نمودار اندیکاتور RSI معرف ناحیه اشباع خرید است و مفهومش این است که خریداران به صورت افراطی در حال خرید هستند. از نظر RSI خرید در این نقطه توصیه نمی‌شود.

به یک نمونه دریافت سیگنال از اندیکاتور RSI در نمودار EURUSD توجه کنید:

همان طور که در تصویر به طور واضح مشاهده می‌شود، حدوداً در مقدار 80 و اشباع خرید و سیگنال خروج داشتیم. بلافاصله بعد از این سیگنال خروج، روند نزولی شده است. مجدداً در مقدار زیر ناحیه 30، اشباع فروش داشتیم و اندیکاتور سیگنال خرید داده، بعد از آن نیز روند صعودی شده است.

ناحیه بین 0 تا 30 نیز معرف ناحیه اشباع فروش است و مفهومش این است که فروشندگان به صورت افراطی در حال فروش هستند. RSI در این ناحیه سیگنال خرید (Buy) صادر کرده و خرید را مناسب می‌داند. به بیانی هرگاه نمودار اندیکاتور سطح تراز 70 را رو به پایین قطع کند، سیگنال فروش صادر شده و باید منتظر افت نمودار قیمتی سهم باشیم. هرگاه نمودار این اندیکاتور سطح تراز 30 را رو به بالا قطع کند، سیگنال خرید صادر شده و باید منتظر رشد نمودار قیمتی سهم باشیم.

بهترین تنظیمات برای معاملات روزانه اندیکاتور RSI

برای سرمایه‌گذاری در بورس، علاوه بر کسب دانش و اطلاعات در این زمینه و همینطور یادگیری تحلیل، استفاده از اندیکاتور RSI برای انجام معاملات روزانه، بسیار کاربردی و سودمند است. همانطور که پیش‌تر گفتیم، تنظیمات پیش‌فرض دوره 14 روزه برای سرمایه‌گذاران بسیار مناسب است. اما ممکن است برخی از سرمایه‌گذاران و یا تاجران به دلایل مختلفی از تنظیمات متفاوتی در این زمینه استفاده کنند که امری بدیهی است.
به این دلیل که، آنها با این تفکر که اگر تنظیمات دوره RSI کمتری را در نظر بگیرند، حساسیت نوسان‌ساز را افزایش می‌دهند. به این منظور که، یک نوسان‌ساز حساس را دریافت کنند. با این حال، سرمایه‌گذاران در امر تنظیمات دوره RSI به 3 دسته تقسیم می‌شوند:

1. سرمایه‌گذاران کوتاه مدت؛ این سرمایه‌گذاران، از تنظیمات دوره کوتاه تر 9 تا 11 روز را استفاده می‌کنند.
2. سرمایه‌گذاران میان مدت؛ این سرمایه‌گذاران، معمولا از همان دوره 14 روزه که به طور پیش‌فرض انتخاب شده است استفاده می‌کنند.
3. سرمایه‌گذاران بلند مدت؛ این نوع سرمایه‌گذاران، تنظیمات را روی دوره‌های بلندتر در بازه 20 تا 30 روزه قرار می‌دهند.

جمع‌بندی

در این مقاله سعی کردیم، با زبانی ساده و روان شما را به درک صحیحی از RSI برسانیم. نکته‌ای که وجود دارد این است که؛ وقتی اندیکاتور بالای منطقه 70 بود به این معنا نیست که بفروشیم، چون احتمال بالا رفتن آن وجود دارد. به هنگام خرید باید دقت داشته باشیم، چون احتمال اصلاح هست و اگر این دیدگاه را داشته باشیم که در منطقه اشباع خرید، اقدام به فروش سهام کنیم، ممکن است سودهای خوب را از دست دهیم.

توصیه نویسنده به شما این است که؛ همواره هر سهم را به طور جداگانه تحلیل نمایید و از اندیکاتورها فقط و فقط در جهت تحلیل (نه سیگنال) استفاده کنید. این دلیل انقراض اکثر معامله‌گرانی است که در بازارهای مالی فعالیت می‌کنند.

نکته آخر اینکه؛ دوستان عزیز، همواره آموزش ببینید و با آنالیز داده‌های فراگرفته برای معاملات خود، مناسب‌ترین استراتژی سازگار با روحیات خود را انتخاب کنید تا لذت بودن در بازار های مالی را به طور مکرر تجربه کنید.

معرفی اندیکاتور RSI

همان طور که گفته شد برای تعریف RSI ابتدا نیاز به تعریف یک متغیر کمکی دیگر بنام RS یا «قدرت نسبی» داریم:

سپس با اندکی تغییرات کوچک بر روی فرمول، سقف و کف آن را بین 0% تا 100% محدود می‌کنیم و به فرمول زیر می‌رسیم:

محاسبات فوق در یک بازه زمانی مشخص به عنوان مثال شامل n کندل متوالی انجام می‌شود که آن را پریود یا دوره تناوب می‌نامند. وایلدرتوصیه می‌کند از پریود 14 برای RSI استفاده شود. این پریود بسیار مناسب است و هنوز هم اکثر تحلیلگران اغلب از همین دوره تناوب در تحلیل‌های خود استفاده می‌کنند.

اندیکاتور RSI در طبقه‌بندی اندیکاتورها جزو مجموعه اسیلاتورهای نوسان‌نما قرار می‌گیرد و قابلیت تولید سیگنال‌های خرید و فروش را برای ورود و خروج به بازار دارد. همچنین RSI یک اندیکاتور متقدم یا پیشفاز است که تلاش می‌کند نقاط بازگشت روند در آینده را، برمبنای رفتار گذشته قیمت، پیش‌بینی نماید. هدف از طراحی این اندیکاتور، تولید سیگنال خرید و فروش بوده به گونه‌ای که عملا اندکی قبل از بازگشت واقعی روند، اندیکاتور بتواند هشدار لازم را اعلام نماید. اندیکاتور RSI برحسب درصد بیان می‌گردد و محدوده نوسانات آن بین 0% تا 100% محصور می‌باشد. فرمول درونی آن به گونه‌ای است که هرگز به سقف 100% نخواهد رسید اما هرچقدر که به سقف 100 نزدیک‌تر بشود یعنی روند صعودی قوی‌تری بر بازار حاکم است. به همین ترتیب نزول RSI تا نزدیکی کف 0% به معنی وجود روند نزولی بسیار قدرتمند در بازار می‌باشد. فلسفه اندیکاتور برمبنای مقایسه حرکت‌های جنبشی دربرابر حرکات اصلاحی است. هرچقدر که اصلاح ها کوچک‌تر و حرکات جنبشی قوی‌تر باشند RSI نیز قوی‌تر خواهد شد. فرمول ریاضی RSI از مقایسه قدرت کندل‌های سبز در برابر کندل‌های قرمز بدست می‌آید. به این ترتیب آنچه بدست خواهد آمد «قدرت خریداران نسبت به فروشندگان» خواهد بود.

نواحی اشباع خرید و اشباع فروش :

• ناحیه اشباع خرید(Over Bought): به ناحیه بالای 70% اصطلاحا ناحیه اشباع خرید یا Over Bought می‌گویند و آن را به اختصار با OB نشان می‌دهند. این محدوده ناحیه‌ای را مشخص می‌کند که قدرت خریداران در آنجا حداقل دو برابر قدرت فروشندگان است، بنابراین عطش و اشتیاق خرید در این منطقه بسیار بالاست. ترجمه بهتر برای این محدوده می‌تواند «بیش خرید» یا «فزون خرید» باشد.
• ناحیه اشباع فروش(Over Sold): به ناحیه پایین 30% اصطلاحا ناحیه اشباع فروش یا Over Sold می‌گویند و آن را به اختصار با OS نشان می‌دهند. این محدوده ناحیه‌ای را مشخص می‌کند که قدرت فروشندگان در آنجا حداقل دو برابر قدرت خریداران است، بنابراین عطش و اشتیاق فروش در این منطقه بسیار بالاست. ترجمه مناسب برای این محدوده می‌تواند «بیش فروش» ویا «فزون فروش» باشد.

اندیکاتور RSI مرتبا بین مناطق اشباع خرید و اشباع فروش نوسان می‌کند و معمولا قله‌ها و دره‌های خود را همزمان با قیمت و درون این دو ناحیه می‌سازد. خروج اندیکاتور از درون این دو ناحیه به منزله صدور سیگنال خرید و فروش تعبیر می‌شود.

دقت کنید که دچار این غلط رایج نشوید! هنگامی که اندیکاتور وارد محدوده اشباع خرید می‌شود مطلقا به این معنی نیست که بازار دچار اشباع شده و دیگر توان صعود بیشتر ندارد! بسیاری از آماتورها به اشتباه تصور می‌کنند لغت «اشباع خرید» به معنی آن است که قیمت به سقف خودش رسیده است و ریسک بازار آنقدر زیاد شده که دیگر نباید اقدام به خرید کنند. در حالی که مطلقا چنین نیست. فریب لغت «اشباع» را نخورید! این سوتفاهم احتمالا ناشی از بدسلیقگی در ترجمه اولیه عبارت Over Bought به زبان فارسی بوده است. شاید نام‌گذاری به صورت «بیش خرید» می‌توانست ترجمه بهتری برای این مفهوم باشد و سردرگمی کمتری را برای مخاطب فارسی زبان بوجود آورد.

نه تنها ورود RSI به درون ناحیه اشباع خرید مطلقا چیز بدی نیست بلکه اتفاقا برعکس، نکته بسیار خوبی است زیرا خریداران در این محدوده در اوج قدرت خود قرار دارند. مگر چه کسی ممکن است از خریداری سهام دلخواه خویش در بازاری که بیش از 70 درصد قدرت آن در اختیار خریداران است، واهمه داشته باشد؟! ورود RSI به درون ناحیه اشباع خرید به این معنی است که خریداران بطور کامل کنترل بازار را در اختیار دارند و فروشندگان کاملا در موضع ضعف قرار گرفته‌اند. مثال‌های بی‌شماری می‌توان یافت که RSI وارد ناحیه اشباع خرید شده باشد اما روند صعودی بازار نه تنها متوقف نشده بلکه برای روزها و هفته‌ها و ماه‌های متوالی ادامه یافته است

تصویر فوق نمودار سهام شرکت کارخانجات قند قزوین را طی سال‌های 94 و 95 نمایش می‌دهد. همان طور که ملاحظه می‌کنید قیمت سهم در این مدت رشد فوق‌العاده 250درصدی را تجربه نموده و از 60 تومان به 210 تومان رسیده است. نکته جالب توجه این است که RSI در تمام این مدت نه تنها درون ناحیه اشباع خرید قرار داشته بلکه حتی در مواقعی به حوالی 99% رسیده است! بسیاری از آماتورها به سادگی این امکان فوق‌العاده برای کسب سود را از دست می‌دهند صرفا به این دلیل که از همان ابتدا که RSI وارد ناحیه اشباع خرید می‌شود، از ترس این که مبادا بازار به سقف خودش رسیده باشد از ورود به بازار اجتناب می‌کنند. ورود اندیکاتور به درون ناحیه اشباع خرید نه تنها نکته‌ای منفی نیست بلکه معمولا نمودارها بهترین حرکات صعودی را در مواقعی انجام می‌دهند که RSI بالاتر از 70% قرار داشته باشد. آن چیزی که می‌توان از آن به عنوان نکته منفی نام برد صرفا خروج اندیکاتور از درون ناحیه اشباع خرید است. به عنوان مثال در تصویر فوق می‌توانیم نزول اندیکاتور به زیر سطح 70% را به عنوان سیگنال فروش تلقی نموده و بلافاصله با مشاهده آن، از بازار خارج بشویم.

به همین ترتیب درمورد عبارت «اشباع فروش» نیز سوتفاهم مشابهی وجود دارد و آماتورها اغلب تصور می‌کنند لغت اشباع فروش به معنی آن است که بازار به کف خودش رسیده و فروشنده‌ها به پایان رسیده‌اند. بنابراین بی مهابا اقدام به خرید می‌کنند در حالی که نه تنها هنوز به نقطه پایان روند نزولی نرسیده‌ایم بلکه در شرایط بسیار وخیمی قرار داریم که فروشنده‌ها در اوج قدرت و توان خود قرار گرفته‌اند. کاملا طبیعی است اگر چنین معاملاتی به سرعت وارد زیان گشته و ضرر سنگینی را به خریدار عجول تحمیل نمایند.